Κατερίνα Τερζοπούλου: “Δεν μου αρέσει να έχω και να ανήκω κάπου – είναι ελευθερία!”

Είναι η γυναίκα που έκανε τα πρώτα ελληνικά editorial μόδας, στη δεκαετία του ’70. Μετά από 35 χρόνια στην πρώτη γραμμή των ντεφιλέ, δημιούργησε ξανά τον εαυτό της, μακριά από τη χλιδή. Αυτή είναι η υπέροχη ζωή της - Από τον Πάνο Ζόγκα

Tα έκανε όλα στον υπερθετικό βαθμό. Ταξίδεψε, παντρεύτηκε, απέκτησε δύο παιδιά, αλλά και εγγόνια, ενώ ταυτόχρονα καθόριζε τις τάσεις της ελληνικής μόδας στα περιοδικά τις δεκαετίες του 70, του 80 και του 90. Παντρεύτηκε τον Χρήστο Τερζόπουλο και αμέσως έπιασε δουλειά, παρά τις αντιρρήσεις του πεθερού της. Κατά κάποιον τρόπο, είναι η γυναίκα που έφερε στην Ελλάδα τον τίτλο της fashion editor.

«Μέχρι το 1973, οπότε ανέλαβα τη Γυναίκα, δεν υπήρχε ελληνική μόδα στα περιοδικά», θυμάται. «Μόνο φωτογραφίες από ξένα έντυπα και λεζάντες. Εγώ πήγα και είπα στον πεθερό μου, τον Ευάγγελο Τερζόπουλο, ότι τη μόδα η αναγνώστρια πρέπει να μπορεί να την αγγίξει, να τη δει, να την αγοράσει. Έτσι ξεκίνησα πείθοντάς τον αρχικά να με δεχτεί, γιατί θεωρούσε ότι η γυναίκα πρέπει να είναι στο σπίτι». Αλλά δεν θέλει να μιλάει πολύ γι’ αυτά. Τα έχει αφήσει πίσω για να δημιουργήσει έναν νέο εαυτό, πιο ζεν, μακριά από τα φλας, την αστερόσκονη, τα ντεφιλέ, και πιο κοντά στον εαυτό της, όπως μου λέει. «Στο παρελθόν στηρίζουμε κάθε επόμενη μέρα μας, δεν το πετάμε. Απλώς να μη μένουμε εκεί, δεν ωφελεί. Η σημερινή μου μέρα είναι πολύ πιο σημαντική από οτιδήποτε έχω περάσει». Καθόμαστε στον καναπέ, στο σπίτι της στο Φάληρο, ένα πολύ όμορφο κλασικό διαμέρισμα, και μπροστά μας είναι η πλαζ. Το σπίτι είναι γεμάτο από τα δύο φετίχ της: νεκροκεφαλές και σταυρούς. Μου λέει ότι την προηγούμενη μέρα πέταγε παλιές φωτογραφίες από δουλειές της στα περιοδικά. Και έτσι ξεκινάει η συζήτησή μας.

Γιατί δεν τις κρατάς αρχείο; 

Με έχει πιάσει μια τάση και δεν θέλω τίποτα παλιό στο σπίτι. Δεν θέλω να αφήσω τίποτα πίσω μου. Άλλωστε, δεν έχω και τίποτα να αφήσω. Είμαι δωρητής σώματος. Θα πάρουν τα όργανά μου αν θέλουν, από κει και πέρα ας γίνω στάχτη και ας μη θυμάται κανείς ότι πέρασα από τη Γη. Μόνο τα παιδιά μου και τα εγγόνια μου. Ούτε σπίτια έχω, μόνο ένα μικρό στον Πόρο, που είναι το ησυχαστήριό μου. Θέλω να ζω ελεύθερη και ανά πάσα στιγμή να μπορώ να πηγαίνω σε όποιο σημείο του κόσμου θέλω, με όποια παρέα επιλέξω.

Για τέσσερις μήνες τον χρόνο μένεις στο Μπαλί. Γιατί εκεί;

Δεν αγαπώ το κρύο, δεν μου αρέσουν τα χειμωνιάτικα ρούχα. Μου αρέσουν οι άνθρωποι που χαμογελάνε και έχουν ωραία δόντια. Μου αρέσει η θάλασσα που είναι ζεστή. Εκεί υπάρχει ένας άλλος ρυθμός, πιο γήινος. Δεν έχει τίποτα υλιστικό, είναι σαν να έχεις σταματήσει τον χρόνο. Όσο μεγαλώνεις, πρέπει να χαλαρώνεις, να κατεβάζεις ρυθμούς.

Μου φαίνεται ωραίο που το ακούω από μια γυναίκα η οποία έζησε στην Ελλάδα όλες τις υλιστικές δεκαετίες των 70s, των 80s και των 90s.

Εγώ δεν τις έζησα έτσι όπως λες, γιατί δούλευα πολύ εκείνη την περίοδο και είχα και δύο παιδιά. Αλλά σαφώς ήταν πιο εύκολo να κινηθούμε σε κάποια πράγματα. Και υπερβολές έγιναν, και σπατάλες έγιναν, πολλά Rolex έβλεπα, πολλές φίρμες, τεράστια σπίτια, έζησα όλη την ακμή και την παρακμή της Μυκόνου, αλλά μας το επέτρεπε η κατάσταση. Και συνεχώς ταξίδια για φωτογραφίσεις. Ποιο θυμάμαι πιο έντονα; Είχαμε πάει στο North Cape, στο βορειότερο μέρος της Νορβηγίας, με το Love Βoat, τότε που ο μέσος όρος ηλικίας των επιβατών ήταν τα 80 χρόνια. Ένα πολύ ακριβό ταξίδι, γιατί έπρεπε να πας από Αγγλία και να πάρεις το πλοίο, και όλα αυτά για ένα editorial μόδας 10 σελίδων. Αλλά αυτά τα ζήσαμε, ήταν ωραία, αλλά δεν με αφορούν καθόλου. Όσο για τη Μύκονο, με πήρε ο εγγονός μου που είναι εκεί και μου είπε ότι φέτος είναι συγκλονιστική. Δεν μου λείπει η Μύκονος. Τίποτα δεν μου λείπει. Είμαι πολύ ευχαριστημένη με αυτά που έχω και όχι δυσαρεστημένη με αυτά που νομίζουν οι άλλοι ότι δεν έχω. Ας πούμε, δεν έχω πολλά λεφτά, αλλά και να είχα, τι θα τα έκανα; Αντί να είχα Smart, θα οδηγούσα ένα μεγαλύτερο αυτοκίνητο; Όχι, και πάλι Smart θα είχα. Τώρα κάνω άλλα πράγματα, με φροντίζω περισσότερο και έχω σταματήσει και να μαγειρεύω.

Τι εννοείς; 

Την κουζίνα μου την έχω κάνει γραφείο. Υπάρχουν οι ηλεκτρικές συσκευές, αλλά δεν λειτουργούν. Όταν έμεινα στο σπίτι χωρίς παιδιά, σκυλιά, γατιά, γκόμενους, συζύγους και τέλειωσα και με τη δουλειά, αφού έκλεισε την εταιρεία ο Τερζόπουλος το 2007, άλλαξα τα πάντα. Και ένα από αυτά ήταν ότι σταμάτησα να μαγειρεύω. Πάνε 13 χρόνια πια. Δεν το αποφάσισα. Ήρθε μόνο του. Να μαγειρέψω για μένα; Δεν το κάνω. Θα πάρω delivery, θα βγω έξω, αλλά να ανάψω την κουζίνα ή τον φούρνο στο σπίτι δεν το κάνω. Μόνο το ψυγείο λειτουργεί, που έχω τα φρούτα μου, τα νερά μου και τα τσάγια μου. Το νόημα της ζωής νομίζω είναι το να αλλάζεις. Και στις αλλαγές, εκτός από τις πνευματικές, είναι και οι πρακτικές.

Πώς το ορίζεις αυτό σε σένα;

Πάντα ζητούσα να αλλάζω πίστες. Να σπάω τα δεσμά όταν κάτι μου δημιουργούσε το συναίσθημα της δέσμευσης. Ένας από τους τρόπους που βρήκα να το κάνω ήταν το να ταξιδεύω. Όταν δεν κάθεσαι πουθενά για πολύ καιρό, μπορείς να είσαι ελεύθερος. Δεν αφήνεις αποτύπωμα στον κόσμο. Και εγώ δεν θέλω να αφήσω τίποτα πίσω μου.

Σε ενοχλεί ο χρόνος; 

Ναι, γιατί τον βλέπω στο σώμα μου. Μεγαλώνοντας, δεν κάνω τα πράγματα που έκανα με την ίδια άνεση και ο παραπάνω κόπος με κουράζει. Για αυτό και είμαι έτοιμη να σας πω ανά πάσα στιγμή «αντίο». Είμαι υπέρ της καύσης και θέλω στην κηδεία μου να γίνει party και να χορεύετε όλοι. Θέλω να φύγω έτσι όπως ήρθα, με χαρά, γιατί έτσι έρχεται στη ζωή κάθε παιδί. 

Είσαι χορτασμένη; 

Είμαι πολύ χορτασμένη, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορώ να φάω κι άλλο. Είμαι γεμάτη, νιώθω όμορφα, αλλά δεν σημαίνει πως οτιδήποτε ωραίο έρχεται θα πω ότι έχω χορτάσει και δεν μπορώ άλλο. Με στενοχωρεί όταν κάποιες γυναίκες αποχωρούν από τα πράγματα, από τα κοινωνικά δρώμενα, με μια απαισιοδοξία. Εγώ δεν ανήκω σε αυτές. Μιλάω για κάποιες πολύ ωραίες γυναίκες, μοντέλα της εποχής μου. Βλέπω αρκετή κατάθλιψη τριγύρω μου τον τελευταίο καιρό, και ειδικά από τις ωραίες, αλλά και τους ωραίους που μεγαλώνουν. Ίσως επειδή με τον χρόνο φθίνει η ομορφιά και χάνεται η αναγνώριση, ίσως γιατί είχαν επενδύσει μόνο στην εξωτερική τους εμφάνιση και νιώθουν χαμένοι στην εποχή μας. Με ενοχλεί να μένεις κολλημένος στο παρελθόν και να μην αφήνεσαι στο σήμερα. 

Ως παλιό style icon, τι σε ενοχλεί στη μόδα αυτή την περίοδο;

Δεν ξέρω, αλλά απεχθάνομαι την έκφραση «αυτό δεν είναι το στιλ μου», που ακούω τελευταία. Φτιάχνω κάποια καφτάνια που είναι one size και όταν μου λένε οι φίλες μου «δεν είναι αυτό το στιλ μου», δεν καταλαβαίνω τι μου λένε. Ποιο είναι το στιλ σου; Απλώς δεν σου αρέσει. Θα στο πω με απλά λόγια: ό,τι σου αρέσει, σου πάει, το φοράς όμορφα. Ό,τι δεν σου αρέσει και στο έχουν επιβάλει επειδή είναι «της μόδας», σαφώς και δεν μπορείς να το υποστηρίξεις. Για μένα οι περισσότερες γυναίκες δεν γνωρίζουν τον εαυτό τους. Και επειδή δεν γνωρίζουν τον εαυτό τους έχουν φοβίες στο τι θα βάλουν, τι θα πουν, πού θα πάνε, πώς θα πάνε. Νιώθω ότι στις σημερινές γυναίκες δεν υπάρχει αυτοπεποίθηση και αποδοχή του εαυτού τους. Οπότε, η αμφιβολία και η μη αποδοχή σε κάνουν να παραπαίεις. Για μένα, λίγες ξέρουν τι κάνουν. Το ίδιο ισχύει και για τους άντρες. Απλώς στη γυναίκα φαίνεται πιο πολύ η σύγχυση, γιατί εκτίθεται περισσότερο ενδυματολογικά. Ο άντρας είναι πιο εύκολος. Αλλά και εσωτερικά ο άντρας είναι αρκετά χαμένος. Φταίει και η εποχή. Δεν είναι εύκολο αυτό που περνάμε. Όλος ο πλανήτης, όλες οι ψυχές που κατοικούμε εδώ ζούμε κάτι πρωτόγνωρο. 

Πώς το εννοείς;

Πιστεύω ότι όλα τα κάνει το κεφάλι μας. Είμαστε όσο ευτυχισμένοι μας επιτρέπει το μυαλό μας να είμαστε. Το μυαλό μας δημιουργεί τα συναισθήματα και όχι η κατάσταση ή το εξωτερικό περιβάλλον. Άκουσέ με, έχω πείρα σε αυτό. Όλα εξαρτώνται από εμάς. Έχει τύχει να βρεθώ σε τεράστιες βίλες, με πισίνες και κόσμο, και να νιώθω δυστυχισμένη, ενώ έχω βρεθεί μόνη μου σε μια παραλία στο Μπαλί με ένα βιβλίο και ήμουν ευτυχισμένη.

Τι ονειρεύεσαι αυτή την περίοδο; 

Εγώ ως άτομο δεν κάνω όνειρα και πολλοί μου λένε ότι αυτό είναι κακό. Ίσως το να μην ονειρεύομαι είναι σαν να μη δίνω περιθώρια για απογοητεύσεις, να μην έχω προσδοκίες, να ζω τη ζωή όπως μου έρχεται και να είμαι χαρούμενη με αυτό. Να μη φαντάζομαι πώς θα έπρεπε να μου έρθει. Είναι σαν ένα είδος προστασίας του εαυτού σου, να μην τον αφήνεις να απογοητεύεται. Αν με πληγώσει κάποιος, θα λυπηθώ, αλλά θα το ξεπεράσω γρήγορα. Έχω εκπαιδευτεί.

Πώς γυρίζεις το κουμπί; 

Με πόνο, όπως σου είπα, αλλά με τη σιγουριά ότι πρέπει να γίνει. Στις σχέσεις, ας πούμε, αν δεν σε θέλει ο άλλος μία, εσύ πρέπει να μην τον θέλεις δέκα. Πονάς, αλλά δεν αξίζει να τον θέλεις εφόσον δεν σε θέλει. Εκεί ο χρόνος θα βοηθήσει. Πιστεύω πάρα πολύ στη δύναμή του. Και στην αξιοπρέπεια που πρέπει να δείξεις προς τον εαυτό σου. Μεγάλο πράγμα αυτό. Επίσης, δεν νιώθω ποτέ εκδικητική διάθεση. Δεν πιστεύω ότι πρέπει να ανταποδώσεις σε κάποιον το όποιο κακό μπορεί να σου έχει κάνει. Αν μου κάνει κάποιος κακό, θα τον διώξω μακριά, δεν θα τον εκδικηθώ. Από μέσα μου με ενδιαφέρει, αλλά η αξιοπρέπεια και η λογική μου δεν μου επιτρέπουν να το κάνω. Με τη βοήθεια του χρόνου, θα περάσει. Λειτουργώ με τη λογική. Κάποια στιγμή η κόρη μου νευριασμένη με είπε ρομπότ. Και λέω, «ναι, μου πάει». Είμαι ένα καλοκουρδισμένο ρομπότ. Δεν ξέρω από πού το έχω πάρει. Απομακρύνομαι από το γεγονός και το βλέπω πιο σωστά. Δεν βουλιάζω στο πρόβλημα. Το βλέπω σαν θεατής.

Εσύ έχεις απογοητεύσει ανθρώπους;

Νομίζω δεν έχω απογοητεύσει κανέναν. Δεν νιώθω τύψεις για κανέναν. Εγωιστικό αυτό που λέω, αλλά δεν έχω τσακωθεί με άνθρωπο, κάποιοι χαθήκαμε αλλά στο τέλος με όλους τους σημαντικούς έχω ξαναβρεθεί.

Πόσους γάμους έχεις κάνει;

Δυόμισι. Οι δύο έφτασαν στην εκκλησία και ο άλλος ήταν μια μεγάλη συμβίωση. Πρώτος ήταν ο Χρήστος Τερζόπουλος και μετά ο Τάκης Κορωναίος, ο μπασκετμπολίστας, πέρασα και μια τέτοια φάση, από τον αθλητισμό, τα γήπεδα, τα ταξίδια με την εθνική ομάδα, πολύ ωραία ήταν.

Γιατί χωρίζουν οι άνθρωποι;

Στη δική μου περίπτωση δεν κρατάω τίποτα κακό δίπλα μου, γι’ αυτό και διατηρώ πολύ καλές σχέσεις με τους πρώην μου και γενικότερα με τους ανθρώπους. Διώχνω το κακό πολύ γρήγορα, πριν να στραβώσουν τα πράγματα. Τώρα, για μένα θα στα πω συνοπτικά. Η πρώτη σχέση τελείωσε από φλατάρισμα, η δεύτερη από πολύ έρωτα και η τρίτη από την πολλή λογική, γιατί ήταν νεότερος.

Πώς χωρίζεις από πολύ έρωτα; 

Ξέρω ότι οι άνθρωποι δύσκολα αλλάζουν. Αν σε ενοχλεί κάτι σε έναν άνθρωπο, θα στο ξανακάνει. Και εκεί η προστασία του εαυτού σου είναι να φύγεις. Μπορεί να αλλάξει ένας άνθρωπος, αλλά δεν τον κάνεις εσύ να αλλάξει. Αφήνεις τον χρόνο να βάλει τα πράγματα στη θέση τους. Εμένα, ευτυχώς, όλες οι σχέσεις που είχα τελείωσαν με happy end. Τους αγαπώ και με αγαπάνε. Αλλά αυτό οφείλεται στο ότι άλλαξα πρώτα εγώ. Άλλωστε, ο χρόνος μας μαλακώνει. Διώχνει τον εγωισμό και κρατάει την ουσία. Γενικά, αποφεύγω τη στενοχώρια. Αν και τελευταία ένιωσα άβολα.

Τι εννοείς άβολα; 

Με όλη αυτή την κατάσταση συναγερμού που έγινε με τον κορονοϊό. Την περίοδο της καραντίνας, αναγκαστικά επέστρεψα στην Ελλάδα. Ήταν ένας γολγοθάς. Γιατί από το Μπαλί στην Ντόχα πήγαιναν πτήσεις, αλλά δεν πήγαιναν από την Ντόχα στην Ελλάδα. Τελικά, γύρισα λίγο πριν από το Πάσχα. Πώς πέρασα κλεισμένη στο διαμέρισμα; Υπέροχα. Είχα προγραμματίσει να κάνω κάποια πράγματα στο σπίτι τα οποία δεν έγιναν ποτέ. Γιατί μου δόθηκε το προνόμιο, η ευκαιρία της αναβολής. Εγώ δεν είμαι της αναβολής. Αν μου πεις να κάνω κάτι σήμερα, το έχω κάνει χτες. Ε, απόλαυσα τη γοητεία της αναβολής. Απόλαυσα την ηρεμία να είμαι με τον εαυτό μου χωρίς υποχρεώσεις. Μετά, διάφοροι φίλοι μού ετοίμαζαν φαγητό και μου το άφηναν έξω από την πόρτα και έτσι δεν μου έλειψε τίποτα. Αλλά νοιάζομαι πολύ για το τι θα γίνει με το Μπαλί. Εκεί έκλεισαν τα πάντα. Όχι επειδή τους τα έκλεισε το κράτος, αλλά επειδή δεν είχαν πελάτες. Και κάποια στιγμή δεν ξέρω τι τους έπιασε και έκλεισαν την πρόσβαση στη θάλασσα. Στο resort που έμενα, από τα 60 δωμάτια που είχε, ξαφνικά είχα μείνει ολομόναχη. Έχασα πέντε κιλά, που δεν είχα και περιθώριο να τα χάσω. Υπάρχουν φίλοι μου που μένουν εκεί. Ο κολλητός μου, ο Λευτέρης Καβιέρης, είναι διευθυντής του InterContinental και προσπαθεί να συντηρήσει ένα τεράστιο ξενοδοχείο που έχει ερημώσει. Μου έλεγε ότι από τα 450 δωμάτια αυτήν τη στιγμή νοικιάζει μόνο τα δύο. Αυτό είναι τραγικό. Μιλάω σχεδόν καθημερινά και ξέρω ότι τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα απ’ ό,τι εδώ. 

Θα πας ξανά του χρόνου; 

Δεν ξέρω πώς θα είναι η κατάσταση, αλλά εύχομαι να μπορώ να πάω. Έχω μια άλλη ζωή εκεί. Πιο απλή, πιο ήρεμη. Περπατάω κάθε πρωί μια ώρα στην παραλία, μετά κάνω τις δουλειές μου και το απόγευμα βλέπω το ηλιοβασίλεμα, που είναι νωρίς, γύρω στις εξίμισι, καθισμένη στην παραλία διαβάζοντας το βιβλίο μου. Και εκεί νιώθω ο πιο τυχερός άνθρωπος στον κόσμο.

Πού μεγάλωσες;

Γεννήθηκα στην Πλάκα, κάτω από τον ιερό βράχο της Ακρόπολης. Εκεί πήγα σχολείο. Είμαι βέρα Αθηναία, με καταγωγή από την πλευρά του πατέρα μου από τη Μάνη. Έχω μέσα μου το μανιάτικο.

Και πώς κατέληξες στο Φάληρο;

Όταν παντρευτήκαμε με τον Χρήστο, μέναμε Κολωνάκι, αλλά το διαμέρισμα ήταν μικρό και έπρεπε να μετακομίσουμε. Ήθελα θάλασσα και την απολαμβάνω. Επίσης, δεν ήθελα κάτι μεγάλο. Θέλω το σπίτι να με αγκαλιάζει και είμαι πολύ ευχαριστημένη. Δεν μου αρέσουν οι αχανείς χώροι.

Μου είπες ότι δεν έχεις ούτε ένα σπίτι στην ιδιοκτησία σου.

Τίποτα. Δεν θέλω να έχω τίποτα που να πρέπει να φροντίζω, και δεν μιλάω για τους ανθρώπους. Τους ανθρώπους μου αρέσει να τους φροντίζω. Δεν μου αρέσει να έχω ένα εξοχικό. Δεν μπορώ να ρίχνω άγκυρα. Μου αρέσει το να μην ανήκω κάπου. Είναι ελευθερία.