Από τον Δρ. Γεώργιο Παρτσινεβέλο, MD, PHD Μαιευτήρα – Γυναικολόγο, Διδάκτορα Πανεπιστημίου Αθηνών, Εξειδικευθή στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή & ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, επιστημονικό συνεργάτη μονάδας υποβοηθούμενης αναπαραγωγη΄ς Institute of Life IASO.
Ο όρος «social egg freeze», ή αλλιώς κρυοσυντήρηση ωαρίων για κοινωνικούς λόγους, έχει βρει τη θέση του στη συνείδηση των σύγχρονων γυναικών ως μία πρακτική για τη διατήρηση της γονιμότητας. Μεγάλη ώθηση σε αυτό έδωσε η αλλαγή του τρόπου ζωής, με τη γυναίκα να επιλέγει να μεταθέσει την τεκνοποίηση σε ολοένα απώτερο χρόνο. Η αναβολή της τεκνοποίησης για αργότερα έχει τις βάσεις της στην αδυναμία ανεύρεσης συντρόφου «κατάλληλου» για τεκνοποίηση, ενώ οι προσωπικές επιλογές για εκπαίδευση και μετεκπαίδευση με στόχο την ιδανική καριέρα δεν θα πρέπει να υποτιμούνται. οικονομική αβεβαιότητα και η αύξηση των απαιτήσεων για ένα οικογενειακό εισόδημα που θα στηρίξει το γονεϊκό ρόλο συμβάλλουν επίσης στην κατεύθυνση αυτή. Τέλος, η αύξηση των διαζυγίων και των διακοπών των σχέσεων συχνά οδηγούν τις γυναίκες να παραμένουν άτεκνες σε προχωρημένη αναπαραγωγική ηλικία. Στο σημείο αυτό θα πρέπει να γίνει αναφορά και στα λανθασμενα πρότυπα, που άθελά τους πολλές φορές τα μέσα μαζικής ενημέρωσης προβάλλουν, με τις celebrities να αποκτούν παιδιά σε «ακραίες» αναπαραγωγικές ηλικίες (>45 έτη), δίχως να αναφέρεται το ενδεχόμενο δωρεάς ωαρίων, γεγονός που έχει σχο- λιαστεί έντονα από την επιστημονική κοινότητα. Όταν το 2012 η Αμερικανική Εταιρεία Αναπαραγωγικής Ιατρικής (ASRM) τόνιζε ότι η κατάψυξη ωαρίων δεν αποτελεί πειραματική τεχνική, καθώς έχει να προσφέρει πολλά στο γυναικείο πληθυσμό, άνοιγε ο δρόμος για εταιρείες όπωςη Facebook, η Google και η Apple, οι οποίες ξεκινούσαν να προσφέρουν στις υπαλλήλους τους δωρεάν κατάψυξη ωαρίων! Το σκεπτικό δεν ήταν η αναβολή της γονιμότητας, αλλά η αντιμετώπιση του πραγματικού γεγονότος, που αποκάλυπταν επιδημιολογικές μελέτες, της τάσης των σύγχρονων γυναικών να παντρεύονται σε μεγαλύτερη ηλικία και να τεκνοποιούν σε ακόμα μεγαλύτερη. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, από την κρυοσυντήρηση ωαρίων για ιατρικούς λόγους, δηλαδή σε γυναίκες που διαγνώστηκαν με καρκίνο και πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση, χημειο- ή ακτινοθεραπεία, οι οποίες αναπόφευκτα θα μειώσουν τα ωοθηκικά αποθέματα ωαρίων, περάσαμε στην κρυοσυντήρηση ωαρίων για κοινωνικούς λόγους. Ιστορικά, η πρώτη γέννηση παιδιού από κατάψυξη ωαρίων αναφέρεται το 1986, με την τεχνική της βραδείας κατάψυξης. Aργότερα, το 1999, γεννήθηκε το πρώτο παιδί με την πρωτοποριακή τεχνική της ταχείας κατάψυξης (υαλοποίηση), που έδωσε νέα πνοή στην κατάψυξη ωαρίων και εφαρμόζεται μέχρι σήμερα.
Η γονιμότητα μειώνεται στο χρόνο, με τη δυνατότητα απόκτησης τέκνου να αρχίζει να περιορίζεται μετά την ηλικία των 30 ετών και ακόμα περισσότερο μετά την ηλικία των 40 ετών. Μία κοπέλα ηλικίας 30 ετών δεν θα καταφέρει να τεκνοποιήσει λόγω υπογονιμότητας σε ποσοστό 6%, ενώ 40 ετών σε ποσοστό 35%! Tο ποσοστό γέννησης, όμως, στην περίπτωση της «κοινωνικής» κατάψυξης ωαρίων καθορίζεται από την ηλικία που είχε η γυναίκα όταν καταψύχθηκαν τα ωάρια. Τούτο οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ιδανική ηλικία για να καταφύγει μία γυναίκα σε social egg freeze είναι μέχρι τα 30 έτη, ενώ ένα ανώτερο ηλικιακό όριο για να θεωρηθεί αποτελεσματική θα ήταν τα 37 έτη! Στην πράξη, όμως, φαίνεται ότι συχνά οι γυναίκες που ενδιαφέρονται για την τεχνική αυτή είναι ακόμα μεγαλύτερης ηλικίας.
Η πρακτική αυτή αρχικά δέχτηκε έντονη κριτική, με το αιτιολογικό ότι παροτρύνει τις γυναίκες να αναβάλλουν τη μητρότητα. Ωστόσο, σήμερα θα μπορούσε να πει κανείς ότι αποτελεί τη λύση για εκείνες που για κάποιους λόγους δεν έχουν βρει τον κατάλληλο σύντροφο και δεν αποδέχονται τη δωρεά ωαρίων, στην περίπτωση που η φυσική σύλληψη ή η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή σε ηλικίες πλησίον ή μεγαλύτερες των 40 ετών δεν αποδώσουν καρπούς.
Οι ειδικοί πλέον συμφωνούν ότι η συζήτηση για τη γονιμότητα και τη σταδιακή μείωση αυτής με την πάροδο της ηλικίας θα πρέπει να γίνεται σε ηλικία 25-30 ετών, αν δεν έχει γίνει ήδη από τα σχολικά χρόνια! Η «κοινωνική» κατάψυξη ωαρίων δύναται να παράσχει στη γυναίκα την αναπαραγωγική αυτονομία που επιθυμεί μετά από πλήρη ενημέρωση και συγκατάθεση. Αναμφίβολα, αποτελεί μια πέρα για πέρα ρεαλιστική λύση για τη διατήρηση της γονιμότητας στη σημερινή εποχή.
DR PARTSINEVELOS / ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΙΑΤΡΕΙΟ Ε.Ε. http://www.iolife.eu/emeis/i-omada-mas/ partsinevelos-giorgos/
Εmail: partsiobgyn@yahoo.com