To 1977 έσκασε στους κινηματογράφους μια διαγαλαξιακή βόμβα. Ο 33χρονος George Lucas, κολλητός του Coppola και του Spielberg (πίσω από τον οποίο υπάρχει ως εμπνευστής της ιστορίας του Indiana Jones), κυκλοφόρησε μια ταινία την οποία τα studios θεωρούσαν b-movie και κανείς δεν υπολόγιζε ιδιαίτερα: το Star Wars. Kαι αμέσως δημιουργήθηκε ένα σημαντικό κεφάλαιο της pop κουλτούρας, που έγραψε ιστορία.

Με συγκρατημένο budget και πολλά προβλήματα, ο Lucas είχε δημιουργήσει την αρχή μιας τεράστιας μυθολογίας, ενώ τα πλήθη στις αίθουσες δεν πίστευαν στα μάτια τους από το θέαμα. Και μιλάμε για μια εποχή που δεν υπήρχε καν η έννοια «ψηφιακό εφέ» και όλα γίνονταν χειροποίητα, με μακέτες, όπως η θρυλική τελική σκηνή της καταστροφής του Άστρου του Θανάτου.Το Star Wars ήταν η ιστορία του -μετέπειτα Τζεντάι- Luke Skywalker και της μάχης του εναντίον της Αυτοκρατορίας.Τι είναι Τζεντάι; Ο κόσμος όλος συγκροτείται από τη Δύναμη που έχει αρνητική και θετική πλευρά.Τη θετική πλευρά υπερασπίζεται το τάγμα των ιπποτών Τζεντάι, ενώ την αρνητική η Αυτοκρατορία. Δίπλα στον Skywalker (Mark Hamill) ένα κάρο άλλοι ήρωες έγραψαν τη δική τους ιστορία.Ο πιλότος Han Solo (Harrison Ford), ο «υπεραρκούδος» Chewbacca, η πριγκίπισσα Leia (Carrie Fisher), τα ανδροειδή R2-D2 και C-3PO, o μάστερ Yoda και φυσικά ο υπέρτατος κακός με τη μάσκα, ο Darth Vader, που έγινε αμέσως είδωλο.Τα ταμεία πήραν φωτιά και το franchise επίσης, με άπειρα κουκλάκια των ηρώων, βιβλία, κόμικ, τηλεοπτικές σειρές κινουμένων σχεδίων, θεματικά πάρκα και λοιπά, και με τα πιτσιρίκια να κυνηγιούνται στους δρόμους κουνώντας τα «φωτόσπαθά» τους – τα σπαθιά από φως που χρησιμοποιούνται ως βασικό όπλο από τους Τζεντάι.

ΑΣΤΡΑΨΕ ΤΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ

Κανείς δεν πίστευε στα μάτια του, ούτε ο ίδιος ο Lucas, που η αρχική του έμπνευση ήταν το κινηματογραφικό σίριαλ του Flash Gordon από τη δεκαετία του ’30 και έως τότε -εκτός από μικρού μήκους- είχε σκηνοθετήσει μόνο δύο άλλες ταινίες, το ΤΗΧ 1138 (1971) και το American Graffiti (1973). Για το Star Wars δημιούργησε έναν ολόκληρο γαλαξία από πλανήτες, όντα και διαστημόπλοια που, αν ψάξεις στις ειδικές εγκυκλοπαίδειες για το saga (ναι, υπάρχουν εγκυκλοπαίδειες και τόμοι ολόκληροι που έχουν γραφτεί για το Star Wars), θα πάθεις πλάκα από τη λεπτομέρεια με την οποία παρουσιάζεται κάθε ον και κάθε σκάφος. Η φαντασία του αποδείχτηκε αστείρευτη, ενώνοντας μυθολογίες και θρύλους και τοποθετώντας τα «πριν από πολλά χρόνια, σε έναν γαλαξία πολύ μακριά», όπως είναι το motto με το οποίο ξεκινάνε οι ταινίες. Ξαφνικά, μέσα σε λίγες εβδομάδες, άρχισαν να κυκλοφορούν άνθρωποι φορώντας τα κοστούμια της ταινίας και να κάνουν parties βασισμένα σε αυτήν. Η διαστημική έννοια της σαπουνόπερας (space opera) γεννήθηκε και κανείς δεν μπορούσε να τη σταματήσει.Θυμάμαι τον εαυτό μου αχόρταγο να βλέπω και να ξαναβλέπω τη βιντεοκασέτα, μαγεμένος από το θαύμα.

ΤΟ ΕΠΟΣ

Κάπου εκεί, άρχισε ένα έπος που δεν λέει να τελειώσει, και ας μην έχουμε δει ακόμα το τελευταίο επεισόδιο των εννέα ταινιών.Όταν κυκλοφόρησε, η πρώτη ταινία δεν λεγόταν Επεισόδιο 4 (Episode IV – A New Hope). Αυτό προέκυψε μετά την επιθυμία του Lucas να γυρίσει τρία πρίκουελ και τρία σίκουελ της αρχικής τριλογίας, δυνολικά δηλαδή εννέα κινηματογραφικές ταινίες, αν και κατά καιρούς άλλαζε γνώμη. Το 5ο επεισόδιο, που από πολλούς θεωρείται το καλύτερο, είχε τίτλο The Empire Strikes Back (Η Aυτοκρατορία Αντεπιτίθεται) και κυκλοφόρησε το 1980, σε σκηνοθεσία του Irvin Kershner, και το 6ο, Return of the Jedi (Η επιστροφή των Τζεντάι) το 1983, από τον Richard Marquand, που δεν τον ξέρει ούτε η μάνα του. Τελικά, ο Lucas πείστηκε να επιστρέψει στην ιδέα του για τα τρία πρίκουελ και τα σκηνοθέτησε ο ίδιος. Στο μεταξύ, η εταιρεία του είχε γίνει ένας κολοσσός δισεκατομμυρίων, συμπεριλαμβανομένης και της Ιndustrial Light & Magic, τον κυρίαρχο δημιουργό οπτικών ψηφιακών εφέ στην κινηματογραφία.Η μανία του με την εξέλιξη της τεχνολογίας, αλλά και τα φράγκα, τον οδήγησε στο να κυκλοφορήσει ξανά τα πρώτα Star Wars με έξτρα ψηφιακές σκηνές, και ξανά μανά σε 3D. Κάπου εκεί, το παιδικό όνειρο γίνεται σκληρό εμπόριο.

H AYTOKΡΑΤΟΡΙΑ ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ

Οι τρεις επόμενες ταινίες, Episode I – The Phantom Menace (Η Αόρατη Απειλή), Episode II – Attack of the Clones (Η επίθεση των Κλώνων) και Episode III – Revenge of the Sith (Η Εκδίκηση των Σιθ) κυκλοφόρησαν αντίστοιχα το 1999, το 2002 και το 2005, με την πρώτη να κερδίζει τις χειρότερες κριτικές. Μακριά από τη σκονισμένη αισθητική των πρώτων Star Wars, o Lucas δημιούργησε ένα γυαλιστερό ψηφιακό περιβάλλον, αφηγούμενος την ιστορία τού έρωτα του Anakin Skywalker (γιου του Luke) με την πριγκίπισσα Amidala και την πτώση του στη σκοτεινή πλευρά, ως Darth Vader. Για άλλη μία φορά, ο κόσμος έκανε ουρές για εισιτήρια, αν και η τελική αίσθηση ήταν μάλλον απογοητευτική. Για άλλη μία φορά ο Λούκας, που ήταν επικεφαλής πλέον μιας κινηματογραφικής αυτοκρατορίας, είπε πως όλα τελειώνουν εδώ. Λάθος, γιατί κάπου εκεί μπαίνει η Disney, και με το αστρονομικό ποσό των 4,05 δισ. αγοράζει την εταιρεία του και φυσικά το franchise του Star Wars, αποφασισμένη να δημιουργήσει την τελική τριλογία: το Episode VII – The Force Awakens (Το Ξύπνημα της Δύναμης), το 2015, από το παιδί θαύμα J.J. Abrams, το Episode VIII – The Last Jedi (Οι Τελευταίοι Τζεντάι), το 2017, από τον Rian Johnson, και το Skywalker Η Άνοδος, πάλι από τον J.J. Abrams, που βγαίνει στις κινηματογραφικές αίθουσες σε λίγες μέρες.

Ακόμα δεν μπορώ να ξεχάσω τα χειροκροτήματα στην αίθουσα, όταν στο πρώτο από τα σίκουελ εμφανίζεται ξανά στην οθόνη ο Han Solo και η πριγκίπισσα Leia, αρχηγός πλέον της Αντίστασης. Από τα απομεινάρια της Αυτοκρατορίας έχει δημιουργηθεί το Πρώτο Τάγμα, που πάλι δημιουργεί Αστέρι του Θανάτου και θέλει να κυριεύσει το Σύμπαν. O Kylo Ren (Adam Driver) θέλει να πάρει εκδίκηση και φτάνει στο σημείο να δολοφονήσει τον πατέρα του, Han Solo. Ηρωίδα στο κέντρο της θύελλας είναι η γυρολόγος Rey (Daisy Ridley), που η μοίρα τη φέρνει να ανακαλύψει αν και πού βρίσκεται ζωντανός ο Luke Skywalker.Σε αυτή την τελευταία τριλογία, για την οποία ο Lucas έχει τις διαφωνίες του, επιστρέφουμε στο σκονισμένο σκηνικό των πρώτων ταινιών, με τον Abrams (μετά την αναβίωση του Star Trek) να επιμένει στην ελάχιστη χρήση ψηφιακών εφέ, για περισσότερη χειροποίητη αληθοφάνεια. Ενδιάμεσα, η αδηφάγα Disney κυκλοφόρησε δύο ταινίες που δεν έχουν σχέση με την κύρια πλοκή, κινούνται όμως στο ίδιο κινηματογραφικό σύμπαν: το Rogue One και το Ηan Solo. H πρώτη ταινία αφηγείται την ιστορία των επαναστατών που προσπαθούν να κλέψουν τα σχέδια του Αστεριού του Θανάτου πριν από το Επεισόδιο 4 και η δεύτερη το ξεκίνημα του Han Solo, ενώ ετοιμάζονται κι άλλες. Εννοείται πως για το νούμερο 9 τα μυστικά είναι επτασφράγιστα.

ΤΑ SPIN-OFFS

Τηλεοπτικά, το Star Wars έχει γεννήσει πλήθος σειρών κινουμένων σχεδίων, όπως τo Star Wars: Droids, το Ewoks, το Star Wars: The Clone Wars, το Star Wars Rebels, το Star Wars Resistance και το Star Wars Forces of Destiny, ενώ στα μέσα Νοεμβρίου ξεκίνησε να μεταδίδεται από το Disney+ η πρώτη live action σειρά με τίτλο The Mandalorian, που χαρακτηρίζεται ως διαστημικό γουέστερν και τοποθετείται κάπου ανάμεσα στην Πτώση της Αυτοκρατορίας και την άνοδο του Πρώτου Τάγματος. H Disney φτιάχνει θεματικό πάρκο Star Wars στην Disneyland, οι νουβέλες γράφονται τρεις-τρεις και το διαφημιστικό παιχνίδι του Star Wars συνεχίζει να ελκύει όλους τους «παιδήλικες», ακόμη και σε συναυλίες με την αυθεντική, θρυλική πλέον, μουσική του John Williams. Έως το 2018, τα κέρδη από τη συνολική επιχείρηση Star Wars είχαν φτάσει τα 60 δισ. δολάρια, κάνοντάς την το 5ο πιο επιτυχημένο media franchise όλων των εποχών.

ΠΟΥ ΚΡΥΒΕΤΑΙ Η ΜΑΓΕΙΑ;

Στον συνδυασμό απλότητας, μυθολογίας, σαπουνόπερας, τοποθεσιών, χαρακτήρων, πολύπλοκης υπόθεσης ειπωμένης με απλά λόγια και διαστημικού υπερθεάματος που ποτέ έως τότε δεν είχε αποδοθεί έτσι.Πολύ απλά, τα Star Wars σε κάνουν να νιώθεις παιδί και συμμέτοχος σε έναν θρύλο με τον πιο απλό τρόπο. Κάθε νέο, κάθε είδηση που «διαρρέει», κάνει τους fans τρελούς και μετά τους οδηγεί στο Comic-Con ντυμένους όπως οι ήρωες. Ναι, ακόμα και με το κούρεμα «αβγά πουλιών» της Leia. Προσωπικά, έπεσα στην παγίδα της μαγείας -ή της Δύναμης- από πολύ μικρό παιδί.42 χρόνια μετά την πρώτη εμφάνισή του, ο μύθος όχι μόνο δεν ασθμαίνει αλλά τρανώνεται (και ας είναι στην ουσία πάνω κάτω η ίδια ταινία στα σίκουελ).Ονειρεύτηκα τα άστρα, ονειρεύτηκα πως είμαι ο Luke, ονειρεύτηκα διαγαλαξιακά ταξίδια με το Millennium Falcon του Han Solo. Στο δωμάτιό μου δύο αφίσες έχω, η μια είναι του Darth Vader (η άλλη από Εκείνο το Kαλοκαίρι, με Ναθαναήλ και Κομνηνό). Φιγούρες, κόμικ, βιβλία, τα έχω καταβροχθίσει, αν και πρέπει να επισκεφτείς το επίσημο site του Star Wars για να δεις ποιες είναι οι μυθολογίες που αποτελούν το πραγματικό χρονολόγιο του Star Wars και ποιες είναι εκτός. Όταν ακούω το βασικό μουσικό θέμα του John Williams ανατριχιάζω, βάζω ποπκόρν και τυλίγομαι με κουβέρτα στον καναπέ μου. Γιατί εδώ σημασία δεν έχει πλέον το αν η ταινία έχει σφάλματα ή όχι, σημασία έχει ότι γίνεσαι μέλος μιας οικουμενικής ομάδας τρελών, που σε χαιρετάει λέγοντάς σου: «Μay the Force be with you» (Ας είναι μαζί σου η Δύναμη).

TI ΞΕΡΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΝΕΑ ΤΑΙΝΙΑ

Στο Επεισόδιο 8, ο Luke τραγούδησε το «Έχετε γεια, βρυσούλες», ενώ η Carrie Fischer πέθανε κανονικά (στη ζωήεννοώ.) Αυτή που παραμένει ως ηρωίδα είναι η Rey, μαζί με τους Finn (John Boyega) και Poe (Oscar Isaac). Δεν ξέρω αν ο Luke θα αναστηθεί ξανά (όλα είναι πιθανά), αλλά υποπτεύομαι πως η Άνοδος του Skywalker αναφέρεται στη Rey (με την οποία το προσωπικό θεματάκι που έχω είναι πως βρίσκω την ηθοποιό Daisy Ridley πολύ αδύναμη για να οδηγήσει την τριλογία στο τέλος της, όπως και τους ηθοποιούς που ενσαρκώνουν τονFinn και τον Poe). Παρ’ όλα αυτά, η Carrie Fisher θα εμφανιστεί από αχρησιμοποίητο υλικό των δύο τελευταίων ταινιών. Ο Lando Calrissian (Billy Dee Williams) και ο Lukeθα είναι επίσης εκεί, και φυσικά ο κακός Kylo Ren, ο Αυτοκράτορας Palpatine (Ian McDiarmid) και το δολοφονικό Τάγμα του από τους Storm Troopers. Το ερώτημα είναι τι θα κάνει ο Luke Skywalker, που στο προηγούμενο επεισόδιο έγινε στάχτη και μπούλμπερη;

TRIVIA

* Ο ξαφνικός θάνατος της Carrie Fisher (πριγκίπισσα Leia), το 2016, ανάγκασε τους παραγωγούς να αλλάξουν το σενάριο της ταινίας που γυριζόταν τότε.

* Ο George Lucas συνεχίζει να είναι επόπτης του διαγαλαξιακού δημιουργήματός του.

* Η Άνοδοςέχει γυριστεί σε φορμά των 35 mm, των 70mm και των 70mm IΜΑΧ. Kαιναι, δεν έχει γυριστεί με ψηφιακή κάμερα, αλλά με παραδοσιακή.Με διάρκεια 155 λεπτά, αυτή είναι η μεγαλύτερη ταινία της 9λογίας.

* To 1977, o George Lucas ήταν τόσο σίγουρος πως η ταινία θα ήταν αποτυχία, που τη μέρα της πρεμιέρας πήγε διακοπές με τον Spielberg στη Χαβάη.

* Σε μια δοκιμαστική προβολή της πρώτης ταινίας ανάμεσα σε φίλους, ο Brian De Palma είπε πως ήταν η χειρότερη ταινία που είχε δει.

* Όταν η Fox προσπάθησε να πουλήσει την πρώτη ταινία στις αίθουσες, μόνο 40 δέχτηκαν την προβολή της.

* Τα στήθη της Carrie Fisher ήταν κολλημένα με χαρτοταινία, για να μην προκαλέσουν το νεανικότερο κοινό.

* Ο George Lucas πήρε για αμοιβή τον βασικό μισθό σκηνοθέτη-σεναριογράφου, υπογράφοντας όμως συμβόλαιο ότι θαεισέπραττε το 40% από τα κέρδη του merchandising (βιβλία, ρούχα, κόμικ, αυτοκόλλητα, παιχνίδια), κάτι που αποδείχθηκε μια ευφυής κίνηση.

* Η μουσική του John Williams κατέχει το Νούμερο 1 στα soundtracks όλων των εποχών.

* Η λέξη Jedi προκύπτει από την ιαπωνική φράση «jidaigeki», που μεταφράζεται ως «περιπέτεια εποχής».

* Το πρώτο Star Wars εξακολουθεί να είναι η δεύτερη πιο επιτυχημένη εισπρακτικά ταινία όλων των εποχών, αφού μετά το Όσα Παίρνει ο Άνεμος-βάσει πληθωρισμού- έχει καταφέρει να βγάλει 1.610 εκατ. δολάρια μόνο στις ΗΠΑ.