Το να πεις ότι οι πρωταγωνιστές του Reigen – Δέκα διάλογοι για το σεξ, που παίζεται στο Θησείον – Ένα θέατρο για τις τέχνες, αλλάζουν εραστές σαν τα πουκάμισά τους είναι κατά μία έννοια κυριολεκτικό, αφού οι δυο ηθοποιοί αλλάζουν ρούχα ενώπιον των θεατών, σηματοδοτώντας έτσι το πέρασμα από τον έναν χαρακτήρα στον άλλο. Για τον Γιώργο Χρανιώτη και τη Θεοδώρα Τζήμου είναι σίγουρα μια μεγάλη πρόκληση, που τους επιτρέπει να αναδείξουν μια πλατιά ερμηνευτική γκάμα, κινούμενοι από το δραματικό στο κωμικό και από το αθώο στο σαγηνευτικό με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Η εγγύτητα του κοινού στη σκηνή κάνει το ζητούμενο ακόμα πιο δύσκολο και το συνειδητοποιείς με το που μπαίνεις στην αίθουσα και βλέπεις του δυο ηθοποιούς αγκαλιασμένους στο πάτωμα, σαν να κοιμούνται μέχρι να σβήσουν τα φώτα και να αρχίσει η παράσταση.

Το έργο αυτό του Άρτουρ Σνίτσλερ, που έχει γίνει γνωστό στην Ελλάδα με τον τίτλο Το Γαϊτανάκι του Έρωτα, γράφτηκε τον χειμώνα του 1896-97, αλλά ο ίδιος έδωσε τη συγκατάθεσή του να δημοσιευτεί το 1903 και δεν επέτρεψε να παιχτεί παρά το 1920. Προφανώς καταλάβαινε ότι η υπόθεση θα σκανδάλιζε τα ήθη της εποχής. «Πρόκειται για μια καταθλιπτική μελέτη του ζωώδους, ταπεινωτικού, ακόλαστου έρωτα: ο άντρας “ανάβει”, η γυναίκα “μαζεύεται”, ο άντρας αντιδράει με αποστροφή, η γυναίκα “μαλακώνει” και φοβάται. Αυτός ο μακάβριος χορός σίγουρα δεν είναι για τη σκηνή… αλλά για την κλινική», έγραψε ο Archibald Henderson στα μέσα της δεκαετίας εκείνης. Ωστόσο, ο Φρόιντ επισήμανε σε επιστολή του προς τον Σνίτσλερ: «Έχω την εντύπωση ότι γνωρίζετε από διαίσθηση –ή καλύτερα από ευαίσθητη ενδοσκόπηση– όλα όσα εγώ ανακάλυψα κοπιάζοντας σε άλλους ανθρώπους». Έτσι εξηγείται πώς έναν αιώνα αργότερα βλέπεις στο έργο συμπεριφορές που θα μπορούσες να έχεις ζήσει – αν δεν τις έχεις ήδη ζήσει.

Προφανώς πολλά πράγματα έχουν αλλάξει από τότε σε κοινωνικό επίπεδο και προφανώς η εικόνα της γυναίκας όπως παρουσιάζεται –όσο προχωρημένη κι αν ήταν όταν γράφτηκε το έργο – φαίνεται σήμερα αναχρονιστική. Ωστόσο, το θέμα δεν είναι να κρίνει κανείς το Reigen με τα σημερινά δεδομένα, αλλά να διακρίνει ό,τι αρχέγονο ωθούσε, ωθεί και θα ωθεί πάντα τις συμπεριφορές μας. «Το Reigen είναι ένα έργο για το σεξ, που, παράλληλα, φωτίζει τις πολλαπλές πτυχές της ανθρώπινης φύσης», σημειώνει στο πρόγραμμα η Αλίκη Δανέζη Knutsen, η οποία το μετέφρασε και σκηνοθετεί την παράσταση. «Σαν ένας Άντρας και μια Γυναίκα να βρίσκονται σε ένα ερωτικό παιχνίδι ρόλων, να αποκαλύπτουν και να δοκιμάζουν τις πολλαπλές τους “όψεις” σε διάφορους συνδυασμούς μεταξύ τους, να προβληματίζονται για τις έννοιες της ζωής, της αγάπης και της ευτυχίας».

Αν ο Γιώργος Χρανιώτης στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, η Θεοδώρα Τζήμου πραγματικά απογειώνεται και δίνει σε κάποια σημεία ρεσιτάλ ερμηνείας, παίζοντας με όλο της το σώμα. Δείχνει, μάλιστα, πόσο θα της πήγαινε μια καθαρόαιμη κωμωδία! Και, βέβαια, στο έργο υπάρχει ένας τρίτος πρωταγωνιστής: Η μουσική του Blaine Reininger (Tuxedomoon), που αν έλειπε θα μιλούσαμε για μια διαφορετική παράσταση.

INFO

«Θησείον, ENA ΘΕΑΤΡΟ ΓΙΑ ΤΙΣ ΤΕΧΝΕΣ»

Τουρναβίτου 7, Αθήνα (Ψυρρή)

Παραστάσεις μέχρι 12 Ιανουαρίου 2020

Τετάρτη, Πέμπτη, Σάββατο, Κυριακή 21:15 και Παρασκευή 19:00

Ηλεκτρονική προπώληση μέσω Ticket Services και Public