Οι αφίσες για συναυλίες, συνήθως, εξαντλούνται στο όνομα του καλλιτέχνη που τραγουδάει. Ωστόσο, στην αφίσα για τις τρεις συναυλίες Εν Λευκώ Live, στο Piraeus 117 Academy, εκτός από τη Νατάσσα Μποφίλιου, αναφέρονται επίσης ο Θέμης Καραμουρατίδης και ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος, ο συνθέτης και ο στιχουργός αντίστοιχα που έχουν δημιουργήσει τα πιο γνωστά κομμάτια της. «Γνωριστήκαμε τον Ιανουάριο του 2004», μου λέει ο Θέμης, «στις ακροάσεις νέων δημιουργών και ερμηνευτών της Μικρής Άρκτου. Με τον Γεράσιμο συνεργαστήκαμε αμέσως γράφοντας ένα τραγούδι, αλλά γίναμε φίλοι και οι τρεις. Η βασική μου ταυτότητα ως δημιουργού είναι μέσα σε αυτή την τριάδα και αυτό πραγματικά με βοηθάει να αναπτύξω και τις υπόλοιπες συνεργασίες μου». Η συναυλία τους τον Δεκέμβριο ήταν sold out και το ίδιο προβλέπεται για εκείνες που θα ακολουθήσουν στον ίδιο χώρο στις 23 Ιανουαρίου και στις 20 Φεβρουαρίου, αλλά και στο Principal Club Theater της Θεσσαλονίκης στις 8 Φεβρουαρίου.
.
Γιατί δώσατε στα live σας τον τίτλο Εν Λευκώ;
Επειδή το συγκεκριμένο τραγούδι είναι σημείο αναφοράς και θέλαμε να κάνουμε απολύτως ξεκάθαρο ότι σε αυτές τις παραστάσεις ξαναγυρνάμε σε ό,τι είναι οικείο προς εμάς, που είναι τα τραγούδια μας. Τα τελευταία χρόνια, έχουμε πειραματιστεί με διάφορες διασκευές και ήχους άλλων δημιουργών. Οπότε, πιστεύουμε ότι ήρθε η στιγμή να επανέλθουμε με ένα δικό μας live εφ’ όλης της ύλης, και το Εν Λευκώ είναι φαντάζομαι το δυνατότερο σήμα που μπορούσαμε να έχουμε.
Πώς γράφτηκε;
Μου έδωσε τους στίχους ο Γεράσιμος σε ένα μεγάλο ντοσιέ με πολλά άλλα τραγούδια, γύρω στα 30 με 40, σε μία από τις πρώτες μας συναντήσεις, και μου είπε: «Εντάξει, αυτό αποκλείεται να το κάνεις τραγούδι, αλλά είναι το αγαπημένο μου». Ήταν σαν να μου έλεγε: «Πιάσε και δούλεψέ το». Ως πεισματάρης και ξεροκέφαλος που είμαι, ξεκίνησα αμέσως και μου βγήκε απνευστί. Έγινε πάρα πολύ γρήγορα και πάρα πολύ έντονα συναισθηματικά, χωρίς όμως να έχω αντίληψη ότι ήταν κάτι που θα με σημαδέψει. Απλώς πίστευα ότι πέτυχα αυτό που ήθελα, έγραψα ένα τραγούδι που μου άρεσε πολύ.
Πότε κατάλαβες τον αντίκτυπο που είχε;
Το είχα πάει στον Παρασκευά Καρασούλο, ήμασταν τότε στη Μικρή Άρκτο και ψάχναμε το υλικό για τον πρώτο μου προσωπικό δίσκο. Είχα αγωνία όταν του το έβαλα, γιατί ήθελε να είμαι λίγο πιο αυστηρός συνθέτης, πιο έντεχνος, ενώ αυτό φορτσάρει και γίνεται rock. Με το που ακούει τα πρώτα δευτερόλεπτα, μου λέει: «Αυτό είναι πολύ ωραίο». Του λέω: «Περιμένετε, μετά αλλάζει». Και μετά βάζει τα κλάματα και έρχομαι σε τρομερή αμηχανία, γιατί δεν περίμενα αυτή την αντίδραση. Δεν ήταν σίγουρο ότι θα το πει η Νατάσσα, αλλά το διεκδίκησε και το πήρε με το σπαθί της, για να γίνει τελικά αυτό που έγινε. Μας έχουν πει άνθρωποι ότι ακούγοντάς το αισθάνονται ότι μιλάει για τον αγώνα τους με τα ναρκωτικά, άλλοι για έναν χωρισμό τους, άλλοι για κάτι υπαρξιακό, πολιτικό, κοινωνικό, συναισθηματικό – πάρα πολλές ερμηνείες, και αυτό είναι το γοητευτικό.
Δεν είναι δεδομένο για έναν συνθέτη ότι θα ανέβει στη σκηνή για να παίξει live τα τραγούδια του. Πώς το βιώνεις αυτό;
Μου αρέσει πολύ το live και θεωρώ ότι είναι ένα κομμάτι που συμπληρώνει τη σχέση μου με τη μουσική. Έχει πολύ έντονες και συγκινητικές στιγμές, και νομίζω ότι με βοηθάει να κρατάω μια επαφή με ό,τι γίνεται εκεί έξω. Γιατί είναι πολύ σημαντικό να μην κλείνεσαι στον εαυτό σου.
Γιατί τρεις εμφανίσεις στην Αθήνα και με τόσο μεγάλη απόσταση η μία από την άλλη χρονικά;
Γιατί θέλαμε να δοκιμάσουμε τη συναυλιακή αίσθηση και να έχει τον χρόνο η μία από την άλλη να «αναπνεύσει». Δεν είναι πια εποχές που μπορείς να κάνεις κάθε βδομάδα live σε έναν τόσο μεγάλο χώρο. Δεν είναι εποχές για να είσαι αλαζόνας. Θέλουν σύνεση και ψυχραιμία. Επειδή είναι και όρθιο, ήταν ένα πείραμα για μας, που δείχνει βέβαια ότι πετυχαίνει αν κρίνουμε από το πρώτο που ήταν sold out.
Πρέπει να είστε συνηθισμένοι στο sold out.
Είμαστε, θα σου έλεγα, συνηθισμένοι, αλλά ταυτόχρονα είμαστε και ψύχραιμοι. Το sold out είναι ένας τεράστιος δράκος, που αν σε καταπιεί μετά δεν έχει γυρισμό. Μπορεί σε πέντε χρόνια να έχουμε πολύ λιγότερο κόσμο, είναι πολύ πιθανό. Πρέπει να έχεις την ψυχική ισορροπία ώστε να είσαι έτοιμος γι’ αυτό. Θεωρώ πως την έχω, γιατί δεν αυτοπροσδιορίζομαι από τη μουσική μου. Μπορεί να την αγαπάω πάρα πολύ, αλλά είναι σαν ένας γάμος: όταν τελειώνει, προχωράς μπροστά. Ο γάμος μου με τη μουσική είναι πολύ ευτυχής, ας κρατήσει όσο είναι να κρατήσει. Είμαι έτοιμος η σχέση μου με την επιτυχία να αλλάξει ανά πάσα στιγμή.
Μια επιτυχία σου ήταν και το 1ο βραβείο Μουσικής Σύνθεσης στα Θεατρικά Βραβεία Κοινού 2019 του Αθηνοράματος, για τη μουσική του musical Απλή Μετάβαση, που ανέβηκε στο Εθνικό.
Ήταν μια νίκη βαθιά συγκινητική, γιατί δεν είναι εύκολο να κάνεις στην αίθουσα Νίκου Κούρκουλου ένα musical με οκτώ ανθρώπους να τραγουδούν ακατάπαυστα και με τις μουσικές απαιτήσεις που έχει. Στη δική μας δουλειά, πιστεύω πάρα πολύ στην εντιμότητα. Αν ένας δημιουργός έχει εκφραστεί με ειλικρίνεια και έχει καταθέσει ένα κομμάτι του στη δουλειά του, πιστεύω ότι αυτή παίρνει τον δρόμο που της αξίζει. Αυτή η παράσταση είχε μέσα τόση αλήθεια, που πιστεύω ότι ο κόσμος το αισθάνθηκε.
Πώς είναι όταν συνεργάζεσαι με άλλους καλλιτέχνες;
Είναι πολύ γοητευτικό, με ενθουσιάζει. Γενικά, αγαπάω πάρα πολύ τη μουσική – να δουλεύω και να δημιουργώ. Αγαπάω πάρα πολύ τις συνεργασίες και την επικοινωνία, γιατί με γοητεύει ο τρόπος που μπορώ να σταθώ απέναντι στο καθετί. Δηλαδή, είμαι άλλος όταν γράφω με την Ελευθερία Αρβανιτάκη, άλλος με τον Βασίλη Παπακωνσταντίνου, άλλος όταν γράφω για μια ταινία για τον Τσιτσάνη ή για την Τζαμάικα και άλλος όταν γράφω μουσική για musical ή για θέατρο του Φιλιππίδη. Είναι άλλοι οι συνεργάτες, άλλη η πρόκληση, άλλος ο στόχος. Κυρίως με ενδιαφέρει να γράφω για να γοητεύσω τον συνδημιουργό μου, είτε αυτός είναι σκηνοθέτης είτε αυτός είναι στιχουργός.
Έχεις αγχωθεί ποτέ να κάνεις σουξέ;
Βέβαια, κάποια στιγμή, όταν τα πράγματα άρχισαν να πηγαίνουν καλά, έλεγα: «Τώρα πώς το συντηρείς αυτό;». Και προσπάθησα να βρω τη συνταγή, αλλά το παράτησα γρήγορα, γιατί είδα ότι δεν υπάρχει και ότι όσο προσπαθείς τόσο πιο έξω βγαίνεις από αυτό. Οπότε, απλώς προσπαθώ να είμαι ειλικρινής και ξεκάθαρος. Νομίζω ότι αυτό είναι η ουσία.
Πώς αισθάνεσαι γενικά με την εποχή μας;
Είμαι στο περίμενε, για όλα. Δύσκολη κατάσταση γενικά, όχι μόνο για την Ελλάδα. Γιατί εμείς οι Έλληνες είμαστε φοβεροί, έχουμε την αίσθηση ότι είμαστε το κέντρο του κόσμου. Ως ανθρωπότητα έχουμε άπειρα προβλήματα -πολιτικά, περιβαλλοντικά- τεράστια προβλήματα. Πιστεύω ότι ο επόμενος παγκόσμιος πόλεμος θα γίνει για την οικολογία, για να πίνουμε νεράκι. Αλλά στην Ελλάδα έχουμε κλειστεί στο καβούκι μας και κοιτάμε το δέντρο, χωρίς να βλέπουμε το δάσος, το οποίο καίγεται. Δεν θέλω να είμαι απαισιόδοξος, θέλω να πιστεύω ότι θα καλυτερέψουν τα πράγματα, γιατί νιώθω ότι σε άλλα πηγαίνουμε πολύ μπροστά και σε άλλα κάνουμε βήματα πίσω. Θέλω να βρεθεί μια ισορροπία και να ξημερώσει μια μέρα πιο χαρούμενη.
Σε τι πιστεύεις ότι πηγαίνουμε μπροστά;
Ανοίγουν τα μυαλά μας, πιστεύω. Ή, μάλλον, άλλα μυαλά ανοίγουν, άλλα κλείνουν. Οι συντηρητικοί γίνονται πιο συντηρητικοί και οι πιο ανοιχτοί είναι πιο έτοιμοι να βουτήξουν στα βαθιά και να ανακαλύψουν τον καινούργιο κόσμο. Δημιουργούνται δηλαδή δύο πόλοι. Ελπίζω να νικήσει το καλό.
Εσύ είσαι ακτιβιστής στη ζωή σου;
Προσπαθώ… Προσπαθώ να δηλώνω με τον τρόπο ζωής μου τις θέσεις μου. Γιατί, πέρα από πολιτικές, κόμματα και οτιδήποτε άλλο, η βασική μου θέση είναι μία και μοναδική: Να νοιάζεσαι για το καλό του διπλανού σου και να έχεις ενσυναίσθηση. Αν γίνει αυτό, τελικά θα νοιαζόμαστε όλοι για όλους.
Το πίστευες ανέκαθεν;
Το έψαξα πολύ. Ως παιδιά περνάμε πάρα πολλές φάσεις αναζήτησης… Δεν είναι εύκολο να μπορέσεις να πολεμήσεις τις ανασφάλειες και τις αδυναμίες σου και να βρεις μια ισορροπία. Προσπαθώ πάρα πολύ και νιώθω ότι μεγαλώνοντας είμαι πιο κοντά σε αυτό.
Ποιες ανασφάλειές σου θα ήθελες να νικήσεις;
Ως παιδάκι, είχα πολύ μεγάλη ανασφάλεια με το σώμα μου, γιατί είχα πολλά περιττά κιλά. Ήταν κάτι όμως που με βοήθησε να ξεπεράσω και η σκηνή: μόλις αισθάνθηκα ότι επιβεβαιώνομαι και αναγνωρίζομαι ως καλλιτέχνης, ότι μπορώ να είμαι όμορφος και να είμαι αγαπητός χωρίς ο άλλος να νοιάζεται για το πόσα κιλά είμαι, ξεκλείδωσε η σχέση μου με το βάρος. Όλες οι ανασφάλειες, και οι αδυναμίες, και οι κακίες μας θέλουν συνέχεια αγώνα, αλλά η δικαίωση που παίρνεις όταν τα καταφέρνεις αξίζει τον κόπο.
Τι άλλο δουλεύεις αυτόν τον καιρό;
Ετοιμάζουμε με την Ελευθερία Αρβανιτάκη ζωντανές εμφανίσεις στο Πειραιώς 131, για τον Μάρτιο και τον Απρίλιο. Δεν εμφανίζομαι εύκολα με κάποιον καλλιτέχνη, μόνο όταν υπάρχει κάποια δισκογραφική δουλειά, όπως έγινε με τη Γιώτα Νέγκα και με την Κατερίνα Κούκα. Με την Ελευθερία θα παρουσιάσουμε ολόκληρο τον δίσκο μας, είναι τεράστια τιμή και μεγάλη αγωνία. Ανυπομονώ να το ζήσω.
Υπάρχουν άλλες φωνές για τις οποίες θα ήθελες να γράψεις;
Υπάρχουν πάρα πολλές φωνές που αγαπάω, η λίστα είναι ανεξάντλητη, φωνές που με έχουν σημαδέψει, όπως της Δήμητρας Γαλάνη, της Χαρούλας Αλεξίου, της Έλλης Πασπαλά. Κυρίως γυναικείες, τώρα που το σκέφτομαι. Μία από αυτές είναι και η Μελίνα Κανά, με την οποία ετοιμάζουμε δίσκο. Επίσης, έχω την ανάγκη να προτείνω εγώ κάποιους ανθρώπους, καινούργιες φωνές. Έχω πια υποχρέωση ως συνθέτης να το κάνω και ψάχνω να βρω πώς μπορεί να γίνει.
Το πιο τρελό σου όνειρο ποιο είναι;
Να είμαστε όλοι ευτυχισμένοι. Δεν έχω κάποιο άλλο όνειρο τόσο τρελό.
Πορτρέτα: Γιώργος Κασαπίδης
Styling: Δέσποινα Κολιού
Grooming: Eλισάβετ Δέρε