Η φωνή της Aretha Franklin μπορεί να είναι εξαιρετικά οικεία σε εκαταμμύρια κόσμου όμως η πραγματική ιστορία της ίδιας αλλά και της φωνής της είναι λιγότερο γνωστή και αυτό γιατί η ίδια η Βασίλισσα της Soul δεν το ήθελε. Όταν η τραγουδίστρια και τραγουδοποιός ανέθεσε τα απομνημονεύματα, το 1999 για το βιβλίο From These Roots, η βιογραφία της περνούσε σε μεγάλο βαθμό από τραυματικά ορόσημα της ζωής της συμπεριλαμβανομένων του θανάτου της μητέρας της όταν η Aretha ήταν μόλις 10 ετών, της εγκυμοσύνης της Aretha στα 12 της χρόνια, του πρώτου της γάμου και του αγώνα της με το αλκοόλ.

Αυτό το πρώτο βιογραφικό της βιβλίο ήταν τόσο “απολυμασμένο” από τα πραγματικά γεγονότα που την στιγμάτισαν που ο βιογράφος της David Ritz, τελικά παραδέχτηκε την απογοήτευσή του, ισχυριζόμενος ότι περιέχει «τεράστια κενά και παραλείψεις». Περίπου 15 χρόνια αργότερα, ο Ritz έπεισε την Aretha Franklin να του επιτρέψει να γράψει μια πιο ειλικρινή βιογραφία, το Respect του 2014 – που ενισχύθηκε από συνεντεύξεις με τα μέλη της οικογένειας της και συγχρόνους της καλλιτέχνες όπως οι Ray Charles, Billy Preston και Luther Vandross.

Aretha Franklin Όπως εξήγησε στους New York Times ο Ritz κατόρθωσε να πείσει την Aretha λAretha Franklin έγοντάς της ότι αν δεν τον άφηνε να γράψει τη ιστορία όπως εκείνος την γνώριζε κάποιος πιο πονηρός θα το έκανε.» Ακόμα κι έτσι, όμως, όταν εκδόθηκε το Respect , η Aretha αποκάλεσε το βιβλίο «γεμάτο ψέματα».

Ωστόσο, αυτά τα τραύματα που διαμόρφωσαν την ενήλικη Aretha Franklin απεικονίζονται στη βιογραφική ταινία Respect, φτιαγμένη από γυναίκες: τη σκηνοθεσία της Liesl Tommy, το σενάριο της Tracey Scott Wilson και την πρωταγωνίστρια της Jennifer Hudson που θα υποδυθεί την Aretha . Μια ταινία που αναμένεται τον Οκτώβριο στις αίθουσες.

«Η παιδική της ηλικία είχε τόσο πολύ θλίψη που σε βοηθά να καταλάβεις πώς μπόρεσε να τραγουδήσει με τέτοια συναισθηματική ένταση και πώς μπόρεσε να φέρει τόσο πόνο και δύναμη στις ερμηνείες των τραγουδιών που επέλεξε να τραγουδήσει», δήλωσε η σκηνοθέτις σε συνέντευξη της στο Vanity Fair. Ή όπως το έθεσε ο Ritz στη δευτερη βιογραφία της τραγουδίστριας, «Τα πιο τραυματικά κομμάτια της ζωής της Aretha έμελλε να παράγουν την πιο συγκινητική μουσική της».

Ποιες ήταν όμως οι πραγματικές τραγωδίες που τροφοδότησαν τη μουσική της Aretha;

 

Ο χωρισμός των γονιών της

Ποτέ δεν θα το μαθαίναμε από τη αφήγηση της ίδιας της τραγουδίστριας για τα παιδικά της χρόνια, ωστόσο οι γονείς της είχαν έναν περίπλοκο γάμο. Ο πατέρας της Aretha, ο αιδεσιμότατος C.L. Franklin, ήταν γνωστός σε όλη την επικράτεια ως Βαπτιστής ιεροκήρυκας και ακτιβιστής των πολιτικών δικαιωμάτων, ο οποίος, όμως παρά τις θρησκευτικές του δεσμεύσεις, άφησε έγκυο μία έφηβη στην εκκλησία του, σύμφωνα με τη βιογραφία του, Singing in a Strange Land. Εν τω μεταξύ, η μητέρα της Aretha, Barbara, έμεινε έγκυος από έναν άλλο άντρα φέρνοντας στον κόσμο τον Vaughn, τον ετεροθαλή αδελφό της Aretha. Το 1948, όταν η Aretha ήταν έξι ετών, η Barbara μετακόμισε στο Buffalo της Νέας Υόρκης παίρνοντας τον Vaughn μαζί της, αλλά εγκαταλείποντας τον C.L και τα παιδιά που έκανε με αυτόν.

“Ήμασταν όλοι καταρρακωμένοι”, αποκάλυψε η αδελφή της Aretha, Erma. “ Η σχέση των γονιών μου ήταν καταστροφική και ο πατέρας μου ήταν βίαιος. Επιπλεόν θα ήμουν ψεύτρα αν δεν παραδεχόμουν ότι γνωρίζαμε τη φήμη του πατέρα μου ως γυναικά. Βλέπαμε πώς οι γυναίκες στην εκκλησία φλέρταραν μαζί του. Όταν μεγάλωσα είδα με τα μάτια μου πώς εκμεταλλεύτηκε πολλές από αυτές τις γυναίκες.ρον τους. αφες στην εκκλησ”

Το 2018 η Aretha μιλώντας στο National Public Radio είχε ξεκαθαρίσει: “Ποτέ δεν συζήτησα μαζί του και ποτέ δε συζήτησε εκείνος τέτοια θέματα με τα παιδιά του. Ήταν μόνος του εκείνον τον καιρό και πολλές φορές βλέπαμε γυναίκες στην εκκλησία κατά τη διάρκεια του κηρύγματός του, στην πρώτη σειρά, με ανεβασμένες τις φούστες , δείχνοντας με αυτόν τον τρόπο το ενδιαφέρον τους.”

Παρολο που η οικογένεια επισκεπτόταν συχνά την μητέρα τους, την Barbara, η μετακόμιση της “πλήγωσε πολύ την καρδιά της μικρής Αretha,” όπως εξομολογήθηκε ο αδελφός της Aretha, Cecil στο βιβλίο για τη ζωή της με τίτλο Respect. “Πιστεύω ότι η μετακόμιση της μητέρας μας επέδρασε καταλύτικά επάνω στην Aretha περισσότερο απ’ ότι σε οποιονδήποτε άλλον στην οικογένεια,” συμπλήρωσε η αδελφή της Carolyn. “Η Aretha ήταν εξαιρετικά ντροπαλή και εσωστρεφής σαν παιδί και πολύ κοντά με την μητέρα της. Η Aretha και εγώ μοιραζόμασταν το δωμάτιο και αφού η μητέρα μας μάς άφησε, τη είδα να κλαίει γοερά για μέρες ενώ όταν προγραμματίζαμε ταξίδι για να τη δούμε, η αδελφή μου ετοίμαζε τη βαλίτσα της μέρες πριν και ήταν έτοιμη γ’ αυτήν την επίσκεψη.”

 

Ο θάνατος της μητέρας της

Όταν η Aretha ήταν 10 ετών, η μητέρα της πέθανε ξαφνικά από καρδιακή προσβολή. Στο βιογραφικό βιβλίο της From These Roots η Βασίλισσα της Soul ξεκαθάριζε: «Δεν μπορώ να περιγράψω τον πόνο, ούτε καν θα προσπαθήσω» και πρόσθεσε ότι θυμόταν πόσο πολύ έκλαιγε για πολυ καιρό μετά την κηδεία της μητέρας της.

Η ατζέντισσα της ωστόσο Ruth Bowen, φωτίζει ένα κομμάτι της ψυχής της «Ήταν ένα τραυματισμένο παιδί. Από τη μία η μετακόμιση της μητέρας της για λόγους που δεν κατάλαβε και από την άλλη ο θάνατός της μητέρας της από καρδιακή προσβολή σε πολύ μικρή ηλικία. Και συνέβη έτσι – χωρίς προετοιμασία, χωρίς προειδοποίηση. Ο πατέρας της μου είπε μετά ότι φοβόταν ότι η κόρη του δεν θα συνέλθει ποτέ, ότι δεν μπορούσε να μιλήσει για εβδομάδες. Κλείστηκε στον εαυτό της και δεν βγήκε για πολλά χρόνια από εκεί… Χωρίς τη μουσική δεν είμαι σίγουρη ότι η Aretha θα είχε βρει ποτέ τον τρόπο να εκφραστεί».

Οι πρώιμες εγκυμοσύνες της

Η Aretha γέννησε το πρώτο της παιδί, έναν γιο που ονόμασε Clarence, δύο μήνες πριν από τα 13α γενέθλιά της. Δεν δημοσιοποίησε ποτέ την ταυτότητα του πατέρα του Clarence, ωστόσο ο αδελφός της, Cecil, αποκάλυψε στον βιογράφο της David Ritz ότι ο πατέρας ήταν «ένας τύπος που η Aretha Άρεθα γνώριζε από το σχολείο… δεν τον ενδιέφερε τόσο πολύ και δεν νομίζω ότι και εκείνος είχε κάποιο βαθύτερο ενδιαφέρον γι’ αυτήν ». Στην πρώτη βιογραφία της, το From These Roots η ίδια αποκάλυψε ότι η εγκυμοσύνη της ήταν χωρίς προβλήματα και ότι ο πατέρας της Aretha δεν είχε θυμώσει ιδιαίτερα όταν του το ανακοίνωσε. «Κατάλαβε ότι συμβαίνουν αυτά», θυμάται ο αδελφός της και συγκέντρωσε τα παιδιά του μετά την ανακοίνωση για να τα προειδοποιήσει για τις συνέπειες του σεξ.

Αφού η Aretha απέκτησε το μωρό, ο C.L. επέτρεψε στην κόρη του να εγκαταλείψει το σχολείο. Αντί όμως να την ενθαρρύνει να μείνει στο σπίτι για να φροντίσει το παιδί – αυτή η ευθύνη βάρυνε τη γιαγιά της Aretha -ο C.L. στρατολόγησε την κόρη του να αρχίσει να ταξιδεύει μαζί του για να κηρύττουν το Ευαγγέλιο στο δρόμο. Όπως έγραψε ο βιογράφος του C.L., Nick Salvatore, στο Singing in a Strange Land, «το να συμπεριλάβει την κόρη του, ένα κορίτσι που γινόταν γυναίκα, στην περιοδεία του, ήταν σαν απαιτεί από εκείνη να μεγαλώσει ακόμα πιο γρήγορα. Σε αυτό το έντονα συναισθηματικό, σεξουαλικά φορτισμένο περιβάλλον ενηλίκων, η Aretha ήταν ταυτόχρονα ένα παιδί με αστέρι, μια μητέρα που εξακολουθούσε να ανακαλύπτει το νόημα αυτών των συναισθημάτων και μια ελκυστική γυναίκα με βαθιά άνιση αυτοπεποίθηση όπως συμβαίνει σε κάθε νεαρή έφηβη και η παρουσία της σε τέτοια περιβάλλοντα την εξέθετε αναπόφευκτα σε εμπειρίες πολύ πέρα ​​από την ηλικία της». Όπως όταν σε ηλικία 12 ετών ακολούθησε τον 23χρονο τότε Sam Cooke στο δωμάτιο του σ’ ένα μοτέλ,σύμφωνα με τον βιογράφο της.

Όταν η Aretha ήταν 14 ετών, έμεινε ξανά έγκυος – αποκτώντας έναν δεύτερο γιο, τον Eddie. Όπως ο Clarence, έτσι και ο Eddie πήρε το επίθετο της Aretha και μεγάλωσε κυρίως από τη γιαγιά της Aretha. Στα απομνημονεύματά της, η Aretha είχε δηλώσει ότι ο ιεροκήρυκας πατέρας της ήταν εντάξει και με αυτήν την εγκυμοσύνη – μία δήλωση που ο αδελφός της Aretha, Cecil, διέψευσε. «Αρκεί να πούμε ότι δεν ήταν καθόλου χαρούμενος και έκανε σαφή την δυσαρέσκειά του».

Στη ταινία Respect, οι εγκυμοσύνες περιγράφονται αόριστα. Σε μια πρώτη σκηνή, όταν η Aretha είναι ακόμη παιδί, περίπου 10 ετών, ένας οικογενειακός φίλος μπαίνει το βράδυ στην κρεβατοκάμαρά της και κλείνει την πόρτα πίσω του. Σε μια άλλη σκηνή, η ενήλικη Aretha έχει δύο γιους. Η σκηνοθέτις Liesl Tommy και η σεναριογράφος Tracey Scott Wilson αποκάλυψαν στο Vanity Fair ότι «ακολουθούσαν το παράδειγμα της Aretha» σε ό,τι αφορά την ασάφεια γύρω από την πατρότητα του πρώτου της γιου.

«Η συγκεκριμενοποιήση για το ποιος την άφησε άγκυο δεν έχει τόση σημασία όσο το τί έκανε, όσον αφορά δηλαδή το τραύμα που άφησε σ’ ένα μικρό κορίτσι καθώς τα παιδιά δεν μπορούν και δεν ξέρουν αν πρέπει να δώσουν τη συγκατάθεσή τους σε μία σεξουαλική πράξη», είπε η Wilson. Ενώ η Tommy πρόσθεσε: “Όλα τα θύματα κακοποίησης πρέπει να μοιράζονται τις δικές τους ιστορίες στο δικό τους χρόνο και με τους δικούς τους όρους”.

Ο πρώτος της γάμος

Σύμφωνα με τον βιογράφο της David Ritz, η Aretha είδε για πρώτη φορά τον Ted White σε ένα πάρτι μέσα στο σπίτι της οικογένειάς της το 1954 όταν ήταν 12 ετών. Στα τέλη της εφηβείας της, τον παντρεύτηκε και τον όρισε ως μάνατζέρ της παρά τις διαμαρτυρίες του πατέρα της. Η Etta James αποκάλυψε στη βιογραφία της Aretha ότι «ο Ted είχε τη φήμη του πιο γνωστού μαστροπού στο Ντιτρόιτ. Όταν έμαθα ότι η Aretha τον παντρεύτηκε, δεν ξαφνιάστηκα. Πολλές από τις μεγάλες τραγουδίστριες που ειδωλοποιήσαμε ως κορίτσια… είχαν για φίλους και μάνατζερ, μαστροπούς. Μέρος της γοητείας τους ήταν ότι μας πλήρωναν και μας προστεατευαν . ηλικην εκκλησατευαν . Μας χτύπαγαν όμως κιόλας ».

Στο κεντρικό θέμα του το περιοδικό Time το 1968 παρουσίασε την Aretha ως μια larger than life performer που ενώ μπορούσε να κατακτήσει οποιαδήποτε σκηνή εκείνη επέλεγε να κρύβεται στα παρασκήνια. «Έχω πληγωθεί – έχω πληγωθεί άσχημα», είναι τα λόγια που έβαλε το περιοδικό στο στόμα της. Αλλά δεν είχε άδικό. Το άρθρο συνέχιζε κάπως έτσι:

«… Πέρυσι… ο σύζυγος της Aretha, Ted White, τη βίασε δημόσια στο Regency Hyatt House Hotel της Ατλάντα. Δεν ήταν το πρώτο τέτοιο περιστατικό. Ο 37χρονος σύζυγός της, πρώην μεσίτης και έμπορος αυτοκινήτων έχει προχωρήσει πολύ από τότε που την παντρεύτηκε και ανέλαβε την καριερά της. Αναστενάζει η Mahalia Jackson Τζάκσον: «Δεν νομίζω ότι είναι ευτυχισμένη. Κάποιος άλλος την κάνει να τραγουδάει τα μπλουζ.»

Αλλά η Aretha δεν μιλάει. Δεν αποκαλύπτει  τίποτα. Μόνον όσα μπορούν οι άλλοι να εικάσουν από τη σημασία των στίχων της όπως αυτοί από το τραγούδι I Never Loved A Man:

I don’t know why I let you do these things to me;

“My friends keep telling me that you ain’t no good,

“But oh, they don’t know that I’d leave you if I could…

“I ain’t never loved a man the way that I love you.”

Ο αδελφός της Franklin, Cecil αποκάλυψε στον βιογράφο της ότι ο White ήταν ένας βίαιος άντρας, του οποίου η βιαιότητα επιδεινώθηκε. Ένιωσα ότι η Aretha τραγουδούσε το «Respect» στον Ted, αλλά αυτό σε εκείνον δεν έκανε καμία διαφορά. Εκείνος συνέχιζε να την χτυπάει και δεν τον ένοιαζε ποιος τον έβλεπε να το κάνει ».

“Θα μπορούσατε να συγκρίνετε την κατάσταση Aretha/Ted με τον Ike και την Tina”, δήλωσε η Etta James στον βιογράφο της Aretha, David Ritz. «Ο Ike δημιουργησε την Tina, χωρίς αμφιβολία. Ανέδειξε το ταλέντο της. Της έδειξε τι σημαίνει να είσαι ερμηνευτής. Την έκανε διάσημη. Φυσικά, ο Ted White δεν ήταν ερμηνευτής, αλλά γνώριζε τον κόσμο».

Η μάχη με το αλκοόλ

Καθώς η Aretha γινόταν ολοένα και πιο δυστυχισμένη στο γάμο της, φέρεται να βρήκε παρηγοριά στο αλκοόλ για να μουδιάσει τον πόνο της. Κάτι που ξάφνιασε την ατζέντισσα της Ruth Bowen:

«Είχε τη συνήθεια να πίνει πολυ πριν από μια παράσταση. Σε καμία περίπτωση αυτό δεν τη βοήθησε να τραγουδήσει … Η Αretha είχε άρνηση. Δεν ήθελε να ακούσει ότι είχε πρόβλημα με το ποτό. Δεν είχε σημασία πόσες φορές έπεσε, πόσα εισιτήρια πούλησε, πόσες παραστάσεις έδωσε μεθυσμένη Το ταλέντο της την προστάτευε. Ακόμη και μεθυσμένη, μπορούσε να τραγουδήσει καλύτερα από τους 99 στους εκατό τραγουδιστές. Οι περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούσαν να καταλάβουν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά ».

Η Aretha δεν μίλησε ποτέ δημόσια για τη μάχη της με το αλκοόλ. Αντίθετα με άλλα δημόσια πρόσωπα που μίλησαν και συγκέντρωσαν τη συμπάθεια των θαυμαστών αναγνωρίζοντας τα προσωπικά τους εμπόδια, αυτό δεν ήταν στο στυλ της Aretha.

«Είχε μια δύσκολη παιδική ηλικία», εξήγησε ο βιογράφος της David Ritz στο People το 2018, λίγο μετά το θάνατο της. «Και χτυπήθηκε πολύ νωρίς στην καριέρα της από τα ταμπλόιντ … Υπήρχαν ιστορίες ότι ήταν θύμα ενδοοικογενειακής βίας και δεν της άρεσε αυτό. Δεν της άρεσε η εικόνα της να είναι αυτή μιας χτυπημένης γυναίκας. Αγαπούσε το μπλουζ αλλά δεν ήθελε να θεωρηθεί ως μια τραγική φιγούρα των μπλουζ».