«Αναρωτιέμαι αν θα υπάρχω στις ζωές των ανθρώπων και με ποιον τρόπο. Έχω την περιέργεια αν οι άνθρωποι θα βλέπουν μια φωτογραφία μου και θα με θυμούνται. Μάλλον θα είμαι για πάντα ο Σπάρτακος», είπε χαμηλόφωνα ο Kirk Douglas όταν έγινε 100 χρονών και έκανε την τελευταία ουσιαστικά δημόσια εμφάνισή του. Άλλωστε, είχε χάσει σχεδόν τη φωνή του εδώ και δέκα χρόνια.

Στο γενέθλιο πάρτι που έγινε στο Λος Άντζελες το 2017, ήταν η γυναίκα του, τα τρία παιδιά του, τα πέντε εγγόνια του και το μισό Χόλιγουντ. Τρία χρόνια αργότερα, θα συμπλήρωνε 103 λαμπερά χρόνια ζωής σαν ταινία επιβίωσης με εντυπωσιακό happy end. «Τίποτα εύκολο δεν σε ωριμάζει. Μεγαλώνουμε όταν αντιμετωπίζουμε κατάματα τους φόβους μας. Ωριμάζουμε όταν αντιμετωπίζουμε τις απώλειές μας και με τις πληγές συνεχίζουμε. Στη ζωή οι καταιγίδες πάντα έρχονται, σημασία έχει το πώς θα τις αντιμετωπίσουμε. Εκεί φαίνεται το ταλέντο μας», έγραφε στη βιογραφία του. Ο αιωνόβιος star είχε αφήσει πάλλευκη αλογοουρά, πήγαινε καλεσμένος σε εκπομπές, έγραφε βιβλία, έκανε φιλανθρωπίες, είχε ανακαλύψει την πίστη και αρνιόταν πεισματικά να ασχοληθεί με το παρελθόν.

ΚΟΙΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΘΑΝΑΤΟ

«Η νοσταλγία είναι στην ηλικία μου το πιο άχρηστο συναίσθημα. Ζω έντονα τις μέρες μου, το τώρα, και δεν κοιτάω πίσω. Δεν ωφελεί. Όλοι οι παλιοί μου φίλοι έχουν πεθάνει. Aναπολώ τον Burt Lancaster ή τις συζητήσεις που κάναμε με τον Tony Curtis, αλλά στο τέλος της ημέρας μια προσευχή είναι ό,τι έχει απομείνει και μνήμες που δεν χρησιμεύουν σε τίποτα». Και κάτι παραπάνω ήξερε όταν το έλεγε, αφού η ζωή τον είχε φέρει πολλές φορές αντιμέτωπο με τον θάνατο, σχεδόν αγκαλιά. Ναι, ο Kirk Douglas είχε κοιτάξει κατάματα την άβυσσο και είχε αναθεωρήσει πολλά πράγματα για τη ζωή του. Εκτός από την ανθεκτικότητα ενός ανθρώπου που είχε εδώ και πολλά χρόνια ξεπεράσει το προσδόκιμο, είχε επιζήσει ενός βαρύτατου εγκεφαλικού το 1986, που του είχε αφήσει μόνιμο πρόβλημα στην ομιλία και έναν βημάτοδότη, καθώς και μιας σοβαρότατης σύγκρουσης του ελικοπτέρου του με ένα μικρό αεροπλάνο, που στοίχισε τη ζωή σε δύο ανθρώπους, το 1991. «Ακόμη αναρωτιέμαι ποια είναι τα σχέδια του Θεού. Τι έχει να μου μάθει. Δυο πολύ νεότεροι άνθρωποι από μένα σκοτώθηκαν, και έζησα εγώ. Υπάρχει κάποιος λόγος, κάποιο νόημα που ακόμη και σήμερα προσπαθώ να το βρω», έλεγε.

Η ΠΙΣΤΗ ΘΑ ΣΕ ΣΩΣΕΙ

Στην αναζήτηση του απώτερου νοήματος της ζωής είχε ανακτήσει την επαφή με την ιουδαϊκή θρησκεία που είχε απαρνηθεί παλιότερα, έχοντας αποκρούσει τις πιέσεις της οικογένειάς του να γίνει ραβίνος. Έτσι είχε ανανεώσει τους όρκους πίστης με τη γυναίκα του Ann Buydens (με την οποία ήταν μαζί 66 χρόνια) και περίμενε ο Θεός να σώσει το Ισραήλ. Τη δικιά του γη της επαγγελίας. Γιος αγράμματου ρωσοεβραίου μετανάστη, πότη και γυναικά, παλιατζή το επάγγελμα, ο Issour Danielovich, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Kirk Douglas, γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη και μεγάλωσε σε απίστευτες συνθήκες φτώχειας. Είχε επί δεκαετίες θάψει την εβραϊκή του ανατροφή, σαν μια αποστροφή για τον πατέρα του που ήταν εμμονικός με τη θρησκεία και αρκετά «δειλός», όπως τον έχει χαρακτηρίσει ο ίδιος. Μεγαλώνοντας σε ένα αυστηρό, συντηρητικό περιβάλλον έμαθε από νωρίς να ελίσσεται, να αναπτύσσεται, να ακολουθεί το δικό του όραμα. Ο Kirk Douglas ήταν ο ίδιος το αμερικάνικο όνειρο. Ξεκίνησε από χαμίνι για να γίνει ο ατσαλένιος, ατσαλάκωτος, θεληματικός ήρωας της μεγάλης οθόνης. Ένα όνομα ορόσημο, μυθικό και ακμαίο. Τα είχε όλα εναντίον του και μετέτρεψε τα προβλήματα σε ευκαιρίες και τις αδυναμίες του σε προτερήματα. Και ό,τι τον εμπόδιζε το διόρθωνε. Όπως το ύψος του, που ήταν 1,70 και πάντα στις ταινίες φόραγε παπούτσια με δεκάποντους πάτους για να πλησιάζει το ύψος των παρτενέρ του και των συμπρωταγωνιστών του, όπως είχε αποκάλυψει ο Burt Lancaster.

Σύμφωνα με τον ίδιο, που μπορεί να ταξίδεψε μέσα σε χιλιάδες ρόλους και να γνώρισε χιλιάδες ανθρώπους, το πιο σημαντικό και ενδιαφέροντα άνθρωπο που είχε ανακαλύψει ήταν ο ίδιος του ο εαυτός. «Οι ηθοποιοί είναι σαν μικρά παιδιά. Αρνούνται να μεγαλώσουν, παίζουν κάνοντας τους καουμπόηδες, τους στρατιώτες, τους θαλασσοπόρους. Μπορεί να γίνουν πλούσιοι, να κατακτήσουν τη δόξα, αλλά τίποτα δεν τους κάνει ευτυχισμένους μέχρι να γνωρίσουν πραγματικά τον εαυτό τους. Εγώ κατάφερα να τον γνωρίσω κοντά στα 60. Και από τότε όλα πηγαίνουν καλύτερα».

ΙΣΤΟΡΙΕΣ OVERDOSE

Μία ακόμη μεγάλη απώλεια θα σημάδευε την πολυτάραχη ζωή του. Το 2004 ο μικρότερός του γιος, Eric Douglas, θα βρεθεί νεκρός στο διαμέρισμά του σε ηλικία 46 ετών. Ο Eric ήταν εθισμένος στα ναρκωτικά και το αλκοόλ. Είχε συλληφθεί για κατοχή ναρκωτικών και ο Kirk επιστράτευε δικηγόρους για να τον σώσουν από τα αστυνομικά τμήματα και να το αποσιωπήσουν από τα media. Ναι, πάντα ήθελε να προβάλει μια καθαρή, αψεγάδιαστη, σχεδόν ηρωική εικόνα για την προσωπική, οικογενειακή του ζωή. Τραγική ειρωνεία, ο εγγονός του, Cameron, γιος του Michael Douglas και της πρώην γυναίκας του, Diandra Morrell, έχει συλληφθεί για ναρκωτικά τουλάχιστον 3 φορές και έχει καταδικαστεί σε 5 χρόνια για πώληση. «Μην πολεμάτε τον εθισμένο, να πολεμάτε τον εθισμό», θα έλεγε ο Kirk με συντριβή στον Larry King το 2006. «Ο Eric δεν ήταν εξαρτημένος κοκαϊνομανής. Ήταν ασθενής και ο κόσμος πρέπει να το ξέρει αυτό. Δεν θα τρέξω να κρυφτώ χωρίς να τον υπερασπιστώ. Ήταν το παιδί μου, η αγάπη μου, η ζωή μου και αυτό μόνο έχει σημασία». Ο Kirk ήξερε από μικρός τις τραγικές συνέπειές των ουσιών, αφού ο πατέρας του πέθανε από κύρωση του ήπατος λόγω αλκοολισμού. Επίσης, είχε δώσει πάνω από 5 εκατομμύρια δολάρια δωρεές σε κέντρα και ιδρύματα απεξάρτησης.

Ο ΜΥΘΟΣ ΠΑΡΕΜΕΝΕ ΑΚΜΑΙΟΣ

Ο Kirk Douglas έφυγε σε ηλικία 103 χρόνων. Τρεις φορές υποψήφιος για Oscar, δεν το κέρδισε ποτέ, αλλά τον βράβευσαν με τιμητικό για την προσφορά του στον κινηματογράφο, το 1996. Γύρισε 99 ταινίες, έκανε δυο γάμους, απέκτησε τέσσερα παιδιά και κατάφερε να διεκδικήσει το δικό του μερίδιο στην αθανασία. Με διαρκή αναζήτηση της νιότης με πλαστικές επεμβάσεις και διαγραφή του παρελθόντος, με καθημερινή γυμναστική και προσεκτική διατροφή (δεν έτρωγε ποτέ χοιρινό, άλλωστε του το απαγόρευε η θρησκεία του), παρέμεινε ως το τέλος βαθιά αντί-ρατσιστής και αγωνιστής για τα δικαιώματα των μειονοτήτων. Αρκετά τολμηρός ώστε να πολεμήσει τον παρανοϊκό Μακάρθυ, επιδείκνυε αξιοζήλευτη ακτιβιστική δράση σε όλη του τη ζωή. «Δεν μπορούμε να σβήσουμε τα βαριά λάθη του παρελθόντος, πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε εναντίον κάθε μορφής διάκρισης. Σκέφτομαι τον Πάπα Φραγκίσκο, μια αξιόλογη προσωπικότητα για όλες τις θρησκείες. Και το λέω εγώ που είμαι Εβραίος». Όσο για τον Trump, τον παρομοίαζε με τον Χίτλερ και έλεγε: «Θα επιθυμούσα να σβήσω ήρεμα τα κεριά των 100-οστών γενεθλίων μου χωρίς να έχει εκλεγεί ένας πρόεδρος που θα “διαλέγει τους μετανάστες” και θα ζητάει “ιδεολογικά πιστοποιητικά”».

POZ ΣΚΑΝΔΑΛΑ

Πέρα όμως από την πολιτική υπήρχαν και τα ροζ σκάνδαλα. Η δημοσιογραφική ομάδα του Playboy πριν από λίγα χρόνια είχε ανακαλύψει μία σειρά από λεπτομερή σχέδια και φωτογραφίες σε ένα υπόγειο της βίλας του Χέφνερ, ιδιοκτήτη του Playboy, τα οποία αποκαλύπτουν την ύπαρξη μυστικών υπόγειων τούνελ που συνέδεαν την περιβόητη βίλα με τα σπίτια του Jack Nicholson, του Warren Beatty, του Kirk Douglas και του James Caan. Κάτι που θα μπορούσε να αλλάξει το προφίλ του μονογαμικού star που συζούσε με την ίδια γυναίκα 66 χρόνια. Όταν του το είχαν ανάφεραν, είχε απαντήσει απλά: «Η μόνη γυναίκα που αγάπησα είναι η Ann». Όσο για το ποιος πραγματικά ήταν; «Το μεγαλύτερο ψέμα είναι αυτό που λέμε στον εαυτό μας στα παραποιημένα οράματα που έχουμε για αυτόν, επίτηδες αγνοώντας ορισμένα στοιχεία του, υπογραμμίζοντας κάποια άλλα», έγραφε στην αυτοβιογραφία του. «Αυτό που μένει δεν είναι τα ψυχρά γεγονότα μιας ζωής, αλλά πώς τα ερμηνεύουμε εμείς. Αυτό είναι ο πραγματικός εαυτός μας». Αντίο, Kirk Douglas.