Η συνεχής χρήση κινητών τηλεφώνων, smartphones, tablets και ηλεκτρονικών υπολογιστών έχει καταστεί αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των νέων. Παρόλο που οι τεχνολογικές εξελίξεις προσφέρουν αμέτρητα οφέλη στην εκπαίδευση, την εργασία και την κοινωνική σύνδεση, η υπερβολική και ακατάλληλη χρήση αυτών των συσκευών έχει προκαλέσει ανησυχία για τις αρνητικές επιπτώσεις στη συμπεριφορά και την κοινωνικοποίηση των νέων ανθρώπων.
- Μείωση Προσωπικών Σχέσεων και Κοινωνικών Δεξιοτήτων
Η συνεχής χρήση των κινητών και άλλων συσκευών έχει οδηγήσει σε μια απομάκρυνση από τις παραδοσιακές κοινωνικές αλληλεπιδράσεις. Οι νέοι, αν και επικοινωνούν συχνά μέσω μηνυμάτων και κοινωνικών δικτύων, συχνά αποφεύγουν τις πρόσωπο με πρόσωπο συνομιλίες. Αυτό επηρεάζει την ανάπτυξη βασικών κοινωνικών δεξιοτήτων, όπως η συναισθηματική κατανόηση, η επικοινωνία χωρίς λόγια (γλώσσα του σώματος) και η ικανότητα επίλυσης συγκρούσεων στην πραγματική ζωή. Η έλλειψη προσωπικών αλληλεπιδράσεων ενδέχεται να μειώσει τη δυνατότητα των νέων να χτίσουν ουσιαστικές, βαθιές σχέσεις με τους γύρω τους.
- Αύξηση της Αντικοινωνικότητας και Απομόνωσης
Πολλοί νέοι, αντί να συμμετέχουν σε κοινωνικές δραστηριότητες ή να συναναστρέφονται με άλλους ανθρώπους, καταφεύγουν στην εικονική πραγματικότητα που προσφέρουν οι συσκευές τους. Η συνεχής ενασχόληση με τα κοινωνικά μέσα δικτύωσης ή τα διαδικτυακά παιχνίδια, χωρίς να υπάρχει αλληλεπίδραση με τον πραγματικό κόσμο, μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα απομόνωσης. Οι νέοι που περνούν πολύ χρόνο μπροστά από μια οθόνη μπορεί να αισθάνονται μοναξιά και να εκδηλώνουν αντικοινωνικές τάσεις, με αποτέλεσμα την απομάκρυνση από το κοινωνικό τους περιβάλλον.
- Εθισμός και Παράκαμψη Κοινωνικών Υποχρεώσεων
Ο εθισμός στη χρήση των συσκευών είναι ένα από τα πιο ανησυχητικά φαινόμενα που σχετίζονται με την τεχνολογία. Οι νέοι μπορεί να αναπτύξουν συμπεριφορές εξάρτησης, όπου η ανάγκη για συνεχή έλεγχο των κινητών τηλεφώνων ή η συμμετοχή σε διαδικτυακά παιχνίδια παρακάμπτουν τις κοινωνικές τους υποχρεώσεις, όπως η παρακολούθηση μαθημάτων ή η συμμετοχή σε εξωσχολικές δραστηριότητες. Αυτό μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις επιδόσεις τους στο σχολείο, την επαγγελματική τους ζωή και τις προσωπικές τους σχέσεις.
- Αύξηση του Άγχους και της Κατάθλιψης
Η συνεχής έκθεση σε κοινωνικά δίκτυα μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική πίεση και άγχος. Η ανάγκη για επιβεβαίωση μέσω “likes” και σχόλια μπορεί να ενισχύσει την ανασφάλεια και την κοινωνική σύγκριση. Όταν οι νέοι βλέπουν την “τέλεια” ζωή άλλων μέσω φωτογραφιών και δημοσιεύσεων, μπορεί να αισθάνονται ότι η δική τους ζωή δεν είναι αρκετά καλή. Αυτό το φαινόμενο είναι γνωστό ως κοινωνικός συγκριτισμός και μπορεί να προκαλέσει ή να επιδεινώσει καταστάσεις άγχους και κατάθλιψης.
- Επιπτώσεις στην Προσοχή και Μνήμη
Η συχνή εναλλαγή μεταξύ διαφορετικών εφαρμογών και ιστοσελίδων (multitasking) που απαιτεί η χρήση των κινητών τηλεφώνων και υπολογιστών μπορεί να έχει αρνητικές συνέπειες στη συγκέντρωση και την ικανότητα εστίασης. Οι νέοι μπορεί να βιώσουν δυσκολίες στην ανάπτυξη μακροχρόνιας μνήμης και στην αποδοτική επεξεργασία πληροφοριών, δεδομένου ότι συχνά καταναλώνουν περιεχόμενο που απαιτεί μικρές, γρήγορες “ενημερώσεις” παρά εις βάθος σκέψη και μάθηση.
Αν και οι αρνητικές επιπτώσεις είναι προφανείς, υπάρχουν στρατηγικές που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των κινδύνων. Η εισαγωγή “ψηφιακών διαλειμμάτων”, η καλλιέργεια προσωπικών δεξιοτήτων μέσω εξωσχολικών δραστηριοτήτων, και η ενθάρρυνση της φυσικής άσκησης είναι μερικές από τις προσεγγίσεις που βοηθούν τους νέους να επανεκτιμήσουν τη σχέση τους με την τεχνολογία. Επιπλέον, οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί μπορούν να ενθαρρύνουν τη δημιουργία ισχυρών κοινωνικών σχέσεων μέσω δραστηριοτήτων που δεν περιλαμβάνουν τεχνολογία.
Η συνεχής χρήση κινητών τηλεφώνων και άλλων τεχνολογικών συσκευών από τους νέους έχει επιπτώσεις στη συμπεριφορά και την κοινωνικοποίησή τους. Ενώ η τεχνολογία μπορεί να προσφέρει αμέτρητα οφέλη, η υπερβολική και ανεξέλεγκτη χρήση της μπορεί να έχει σοβαρές συνέπειες στην ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων, στη συναισθηματική ευημερία και στην ποιότητα των προσωπικών σχέσεων. Είναι επιτακτική ανάγκη να βρεθεί μια ισορροπία μεταξύ της χρήσης της τεχνολογίας και της προσωπικής κοινωνικής αλληλεπίδρασης, ώστε οι νέοι να μπορούν να αναπτύξουν υγιείς κοινωνικές σχέσεις και να παραμείνουν ψυχικά υγιείς.
