Σηκώνει μεσσίες η εποχή μας;

Από το τρέιλερ και μόνο της νέας σειράς του Netflix πολλοί εξοργίστηκαν. Είναι βλάσφημη; Θέλει να προσηλυτίσει; Αξίζει να τη δεις; Είδαμε τον πρώτο κύκλο και έχουμε τις απαντήσεις. Από τον Πάρη Κορμαρή

Ένας νεαρός άντρας, που θυμίζει σε όψη τον Ιησού, εμφανίζεται στη Δαμασκό και κάνει κήρυγμα στον κόσμο, αφήνοντας με τα λεγόμενά του να εννοηθεί ότι είναι ο υιός του Θεού. Ένα φυσικό φαινόμενο, που θα μπορούσε να είναι τυχαίο αλλά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί και θαύμα, συγκεντρώνει γύρω του έναν κύκλο ανθρώπων οι οποίοι τον αποκαλούν «Μεσσία» και είναι έτοιμοι να διασχίσουν μαζί του την έρημο. Η κινητικότητα αυτή δεν αργεί να τραβήξει την προσοχή της CIA, των ισραηλινών μυστικών υπηρεσιών και των Παλαιστινίων, που προσπαθούν να καταλάβουν ποιος είναι – μια φιγούρα με θεϊκή υπόσταση ή ένας έξυπνος απατεώνας; Αυτή είναι η κεντρική ιδέα του Messiah, μιας σειράς που ανέβηκε στην πλατφόρμα του Netflix την Πρωτοχρονιά, έχοντας προκαλέσει έντονες αντιδράσεις ήδη από την κυκλοφορία του τρέιλερ.

Με σύγχρονους τηλεοπτικούς όρους, το Messiah είναι αυτό που λέμε bingeable, που σημαίνει ότι θέλεις να βλέπεις το ένα επεισόδιο μετά το άλλο. Εκεί που νομίζεις ότι καταλαβαίνεις πού πηγαίνει, έρχεται μια ανατροπή και καταλήγεις σε ένα κρίσιμο αμφιλεγόμενο σημείο, ώστε να θέλεις διακαώς να δεις τη συνέχεια. Ο πρωταγωνιστής, ο Βέλγος Mehdi Dehbi, είναι, υποκριτικά και μόνο μιλώντας, θεός στον ρόλο του, ενώ τα γοητευτικά ζυγωματικά του θα τον βοηθούσαν και στην πραγματικότητα να αποκτήσει πιστούς. Απέναντί του έχει την Αμερικανίδα (μέχρι το κόκαλο) Michelle Monaghan, ως πράκτορα της CIA που εκτός από την υπηρεσία της έχει για ευαγγέλιο το βιβλίο Η Σύγκρουση των Πολιτισμών, του Samuel Huntington. Από νωρίς, επίσης, τον καταδιώκει ο ισραηλινής καταγωγής, μεγαλωμένος στη Γαλλία, Tomer Sisley (κάτι σαν Vincent Cassel νέας κοπής, που εκτός της συγκεκριμένης σειράς έχει μια αξιοσημείωτη καριέρα κωμικού) ως πράκτορας των Ισραηλινών. Ολόγυρά τους δημιουργείται ένα μωσαϊκό χαρακτήρων που θα σου θυμίσουν από τους Ρωμαίους και τη Μαρία Μαγδαλινή μέχρι τους εμπόρους στον Ναό και τον Λάζαρο. Θα δεις να συμβαίνουν πράγματα που θα μπορούσαν να είναι θαύματα, με εντυπωσιακή κινηματογράφηση σε διάφορες χώρες. Θα δεις καταστάσεις που θυμίζουν ειδήσεις τις οποίες ακούμε καθημερινά – για γεωπολιτικούς συσχετισμούς, σύνορα και πρόσφυγες. Θα δεις ήρωες που έχουν ανάγκη να πιστέψουν σε κάτι, είτε αυτό είναι η ψυχρή λογική είτε η Θεία Χάρη. Γιατί, τελικά, το θέμα είναι η πίστη: πόσο τη χρειαζόμαστε, πώς την αναζητούμε, πώς χειραγωγούμε ή χειραγωγούμαστε, συνειδητά ή ασυνείδητα.

Για όσους αντέδρασαν θεωρώντας προφανώς ότι είναι μια θρησκευτική σειρά, ο εμπνευστής του Messiah, Michael Petroni, έχει πει κάτι που είναι η καλύτερη απάντηση: «Ένα από τα κατορθώματα της σειράς είναι ότι δεν κάνει κήρυγμα. Απλώς παρουσιάζει κάποια δεδομένα και μετά πετάει το μπαλάκι στους τηλεθεατές, και αυτό νομίζω είναι ο καλύτερος τρόπος να ξεκινήσεις μια συζήτηση για ζητήματα όπως τα δόγματα και η πίστη. Δεν είναι μια εμπειρία που αφορά τον καθένα ξεχωριστά. Νομίζω ότι είναι κάτι που το βλέπεις και μετά το συζητάς με τους άλλους». Το πώς θα εξελιχθεί η συζήτηση εξαρτάται από το ποιος είναι απέναντί σου.

Για έναν παράδοξο λόγο, βλέποντας το Messiah το μυαλό μου πήγε στον Ιησού από τη Ναζαρέτ, τη μίνι σειρά του σκηνοθέτη Franco Zeffirelli, η οποία γυρίστηκε τη δεκαετία του ’70 και μεταδίδεται ανελλιπώς από κάποιο ελληνικό κανάλι κάθε Μεγάλη Εβδομάδα. Όποιος τη βλέπει σε μια ορθόδοξη χώρα όπως η Ελλάδα μπορεί και να την αντιμετωπίσει σαν ιστορικό ντοκουμέντο – άλλωστε, η Ιστορία έχει αποφανθεί ότι ο Ιησούς ήταν ένα υπαρκτό πρόσωπο. Ήταν, όμως, ο λευκός δυτικός που έπαιζε εκεί -και που, εδώ που τα λέμε, παίζει πάντα τον Ιησού στα χριστιανικά έπη- ή μήπως ήταν ένας μικρόσωμος ανατολίτης, όπως δείχνουν έγκυρα επιστημονικά δεδομένα; Μήπως ο Ιησούς από τη Ναζαρέτ είναι πιο προπαγανδιστική σειρά από το Messiah; Μήπως αυτό που είχε συμβεί με τον Ιησού πριν από δύο χιλιάδες χρόνια θα ήταν σαν αυτό που βλέπουμε στο Netflix, αν συνέβαινε σήμερα;

Στα δέκα επεισόδια της πρώτης σεζόν κάποιες αφηγηματικές γραμμές φαίνεται πως ολοκληρώνουν τον κύκλο τους, ωστόσο κάποιες άλλες φαίνεται να είναι προδιαγεγραμμένες να συνεχιστούν. Αν θέλεις κάποιο τελικό συμπέρασμα, περίμενε μέχρι την τελευταία σκηνή, αλλά και πάλι μην είσαι σίγουρος για τίποτα. Όταν το συζητήσεις με άλλους, θα δεις ότι καθένας μπορεί να έχει καταλάβει κάτι διαφορετικό.