Ολυμπιακοί Αγώνες 2004: Το χρυσό της Σοφίας Μπεκατώρου της γυναίκας που 17 χρόνια αργότερα "κέρδισε" ένα ακόμα σπουδαίο μετάλλιο

19 καλοκαίρια πέρασαν από τη στιγμή εκείνη που η Σοφία Μπεκατώρου και η Αμαλία Τσουλφά κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο στα σκάφη τύπου 470 της ιστιοπλοΐας και περίπου τρία χρόνια από όταν η Σοφία Μπεκατώρου άλλαξε την ελληνική κοινωνία.

Παρακάτω όσα έλεγε στην Αμάντα Φουντή και το περιοδικό DownTown, έναν χρόνο αφότου είχε ξεκινήσει το ελληνικό #MeToo.

Η Σοφία Μπεκατώρου ποτέ δεν χρειάστηκε να απαντήσει στο δίλημμα «Θάρρος ή Αλήθεια» γιατί είχε πάντα το θάρρος της αλήθειας της. Η γυναίκα που έδειξε το σθένος της μιλώντας δημοσίως για το τραύμα και τη σεξουαλική κακοποίηση που δέχτηκε, άνοιξε το δρόμο σε χιλιάδες γυναίκες βοηθώντας τες να βρουν το κουράγιο να μιλήσουν δημόσια, ξεπερνώντας την ντροπή και το φόβο που τις εμπόδιζε τόσα χρόνια να ορθώσουν την αλήθεια τους. Μετά τις αποκαλύψεις της η ελληνική κοινωνία δεν θα ήταν ποτέ η ίδια. Τώρα, δώδεκα μήνες μετά, μας μιλά για το ελληνικό #metoo και τη συνέχειά του –την πλατφόρμα που ξεκίνησε για να βοηθήσει κάθε θύμα που έχει κακοποιηθεί–, τη ζωή της μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και τον ακτιβισμό.

Ήσουν η πρώτη που μίλησες δημόσια για την κακοποίηση που δέχτηκες. Έσπασες τα στερεότυπα και άνοιξες το δρόμο, όμως πέρασε από το νου σου κάποια στιγμή να κάνεις πίσω;

Δεν σκέφτηκα ποτέ να κάνω πίσω σε όλο αυτό που ξεκίνησα, γιατί όταν το ξεκίνησα δεν περίμενα καθόλου να με ακολουθήσει κάποιος. Στο άθλημά μας, την ιστιοπλοΐα, συχνά επιλέγεις ένα διαφορετικό δρόμο για να φτάσεις σε κάθε σημαδούρα. Βλέποντας τον άνεμο και τους αντιπάλους, πολλές φορές αναγκάζεσαι να διαφοροποιηθείς, χωρίςαυτό να σε κάνει να φοβάσαι. Επομένως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, από τη στιγμή που ένιωσα ότι είμαι δυνατή για να δω την
αλήθεια όπως έχει συμβεί και εφόσον είχα κάνει τη δουλειά που χρειαζόταν με τον εαυτό μου, έκανα αυτό το βήμα. Όταν είδα πως ακoλούθησαν πάρα πολλοί άνθρωποι, ήταν μεγάλη η χαρά μου που όλοι αυτοί πήραν τη δύναμη να μιλήσουν και παράλληλα μεγάλη η λύπη μου που τόσο πολλοί έχουν βασανιστεί.

Πώς κρατάς μέσα σου το #MeToo;

Τον τελευταίο καιρό είχα την τύχη να γνωρίσω πάρα πολλούς ανθρώπους μέσα από άσχημες συγκυρίες, αλλά πάντα με καλή πρόθεση. Έλαβα ακόμα και από αγνώστους στήριξη, η οποία λειτούργησε θεραπευτικά. Βλέπω επίσης πως αντίστοιχα όλοι όσοι μιλούν με θάρρος για τη δική τους ιστορία υιοθετούν αυτή τη στάση και δίνουν το βήμα σε κάποιον άλλον να μιλήσει, και έτσι έχει διαμορφωθεί μέχρι σήμερα το #MeToo. Το #MeToo ζει επειδή οι άνθρωποι το συνεχίζουν. Μπορεί να έκανα την αρχή, αλλά εξελίσσεται και βοηθά κι άλλους ανθρώπους ακριβώς επειδή ο ένας στηρίζει τον άλλον. Ήρθε για να μείνει, όχι επειδή είναι μόδα. Είμαι της φιλοσοφίας που υποστηρίζει ότι προχωρώ όσο μπορώ και δίνω το χέρι μου και στον διπλανό μου για να σηκωθεί κι εκείνος.Είναι επιτυχία οι γύρω μας να γίνουν καλύτεροι από εμάς και δεν χρειάζεται να κάνουμε κακό στους άλλους για να προχωρήσουμε.

Έχει υπάρξει κάποιο σχόλιο που σε έχει στενοχωρήσει πολύ;

Τα βασικά σχόλια που με στεναχωρούν είναι κυρίως αυτές οι θεωρητικά αθώες ερωτήσεις που κρύβουν πάντα μια απόδοση ευθύνης στο θύμα, όπως: «Γιατί μπήκε στο δωμάτιο; – Γιατί βρισκόταν εκείνη την ώρα εκεί; – Γιατί μιλούσε με αυτούς τους ανθρώπους;». Πράγματα που έμμεσα, αλλά ουσιαστικά, κατηγορούν το θύμα.Αυτό με στεναχωρεί περισσότερο επειδή σημαίνει πως δεν έχουμε συνειδητοποιήσει την έννοια της συναίνεσης. Παρότι τον τελευταίο χρόνο με πάρα πολλούς τρόπους προσπαθούμε να εξηγήσουμε τι σημαίνει συναίνεση, φαίνεται πως πρέπει να κάνουμε μια βαθιά επένδυση εκπαιδευτικά ώστε η νέα γενιά να έχει απόλυτα ξεκάθαρη εικόνα γι’ αυτό. Επίσης, η υπόλοιπη κοινωνία, που έχουμε μεγαλώσει και έχουμε γαλουχηθεί με άλλες αρχές και αξίες και τα στερεότυπα είναι πολύ βαθιά μέσα μας, θα πρέπει να κάνουμε μια προσωπική πάλη με τον εαυτό μας. Την ώρα που αρθρώνουμε κάτι το οποίο τελικά περιέχει μια στερεοτυπική αντίληψη, πρέπει να δαγκώσουμε τη γλώσσα μας και να συνειδητοποιήσουμε τι είπαμε. Θα πρέπει να καταφέρουμε να επιβληθούμε στον εαυτό μας και τη συνήθειά μας, διότι μια συνήθεια δεν είναι και μια σωστή αντιμετώπιση. Δεν ρωτάμε αν υπήρχε συναίνεση και ρωτάμε τι φορούσε το θύμα. Ρωτάμε για κάποιες συνθήκες και όχι για την πιο βασική, που είναι η συναίνεση.

Η δική σου υπόθεση έχει παραγραφεί. Παρ’ όλα αυτά περίμενες να ακούσεις έστω και μία συγνώμη;

Όχι δεν με ενδιέφερε ν’ ακούσω συγνώμη, αν και θα την άκουγα. Αν είχε ειπωθεί, θα την άκουγα. Για μένα το θέμα δεν είναι προσωπικό, οπότε το πιο σημαντικό θα ήταν να λειτουργήσουν οι θεσμοί. Αυτό θα σήμαινε να απομακρύνουν το άτομο αυτό από τους αθλητικούς χώρους στερώντας του τη φίλαθλο ιδιότητα, κάτι που δεν συνέβη από τα αρμόδια όργανα. Πιστεύω ότι σε συγκεκριμένους χώρους –όπως π.χ. ο Αθλητισμός, η Παιδεία, η Εκκλησία και η Υγεία, όπου υπάρχει το θέμα της αυθεντίας του προπονητή, του καθηγητή, του παπά και του γιατρού αντίστοιχα– το άτομο που δέχεται τις υπηρεσίες έχει μειωμένη άμυνα καθώς ήδη από την επιλογή του δείχνει μια στοιχειώδη εμπιστοσύνη στο πρόσωπο στο οποίο απευθύνεται. Είναι σημαντικό λοιπόν να μη γίνεται κατάχρηση της εμπιστοσύνης αυτής και να υπάρχει ένα αυστηρότερο πλαίσιο που θα περιορίζει και θα τιμωρεί παρεκκλίνουσες συμπεριφορές. Αν, δε, για τον όποιο λόγο δεν διώκονται πλέον ποινικά οι θύτες, θα πρέπει να υπάρχει μια πρόβλεψη απομάκρυνσης των κακοποιητών από μελλοντικά θύματα ή η ενημέρωση του κοινού ότι υπήρχε σε βάρος των ατόμων αυτών καταγγελία κακοποίησης. Διότι μπορεί να μην πάει κάποιος φυλακή για ένα αδίκημα, αλλά κατά πόσο θέλουμε να εξακολουθεί να έρχεται σε επαφή με άλλους ανθρώπους ασκώντας τα ίδια καθήκοντα; Ο στόχος δεν είναι να υπάρχει πάντα τιμωρία, αλλά να υπάρχει εποπτεία. Είναι σημαντικό να δράσουμε σήμερα ως κοινωνία και να μην αποσιωπήσουμε ένα φαινόμενο του οποίου βλέπουμε μόνο την κορυφή.

Ποια προβλήματα έχεις εντοπίσει από την επαφή σου με τα θύματα κακοποίησης;

Οι δομές είναι κάτι πολύ σημαντικό. Υπάρχουνμεγάλες ανάγκες για ξενώνες και ψυχολογική, ψυχιατρική και νομική βοήθεια των θυμάτων. Επίσης, ο τρόπος ένταξης σε μια δομή είναι μέχρι στιγμής πολύπλοκος και καθυστερεί αρκετά. Πρέπεινα φτάσουμε σε ένα σημείο απλοποίησης των διαδικασιών, χωρίς τόση γραφειοκρατία, γιατί πολλές φορές μπορεί να γίνει μόνιμο το τραύμα του θύματος ή ακόμα χειρότερα να κινδυνεύσει ανθρώπινη ζωή. Σημαντικό πρόβλημα είναι και η διαδικασία εξέτασης των θυμάτων, όπως το ότι ένα ανήλικο παιδί χρειάζεται να καταθέσει 18 φόρες και όταν θα γίνει η δίκη του μπορεί να έχει ενηλικιωθεί. Αυτό είναι κάτι που ακολουθεί το θύμα, είναι μεγάλο μετατραυματικό στρες που κάνει δύσκολη την προσαρμογή.

Πώς ακριβώς λειτουργεί η πλατφόρμα Μe now, Μe too;

Σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό δίκτυο κατά της βίας (www.antiviolence-net.eu), δημιουργήθηκε η πλατφόρμα Μe now, Μe too (menowmetoo.gr), όπου καταρχάς κάνουμε μία καταγραφή, διότι είναι πάρα πολύ σημαντικό να ξέρουμε για τo μέγεθος του φαινομένου της κακοποίησης. Αυτό θα μας δείξει την αναγκαιότητα, αλλά και σε ποια σημεία πρέπει να δώσουμε έμφαση. Αυτή η πλατφόρμα καταγράφει: Πρώτον, το περιστατικό, το οποίο μπορεί
να κοινοποιηθεί διατηρώντας την ανωνυμία του θύματος, ώστε
να το δουν κι άλλοι άνθρωποι και να πάρουν θάρρος να μιλήσουν. Δεύτερον, επώνυμα καταγράφει το φορέα στον οποίο έχει γίνει η κακοποίηση ώστε να ξέρουμε πού υπάρχει περισσότερη κακοποίηση και να εξεταστεί αν τηρούνται οι κανόνες δεοντολογίας και συμπεριφοράς. Επίσης, μέσω της πλατφόρμας δίνεται η δυνατότητα όπου υπάρχει κοινός δράστης να έρχονται σε επαφή τα θύματα για να μπορούν να κάνουν κοινή καταγγελία. Κάτι τέτοιο στις περιπτώσεις κακοποίησης είναι πολύ σημαντικό, επειδή κατά κόρον δεν υπάρχουν μάρτυρες. Όταν υπάρχουν πολλά περιστατικά από ένα δράστη έχει άλλη δυναμική η καταγγελία. Ήδη το νούμερο των καταγγελιών έγινε τριψήφιο σε λιγότερο από δύο μήνες λειτουργίας της πλατφόρμας και σύντομα θα ανακοινωθούν τα πρώτα αποτελέσματα με αντίστοιχες εισηγήσεις για κάποιες αλλαγές.

Σε έχουμε γνωρίσει ως μια γυναίκα δυναμική. Η εικόνα σου είναι συμβατή με αυτό που πρεσβεύεις. Πώς διασκεδάζεις;

Στόχος μου είναι να ανακαλύψω πώς περνάει καλά η Σοφία στα 44 της. Ήμουν άνθρωπος που διασκέδαζε στα νεανικά χρόνια, ωστόσο παίρνω μεγάλη ικανοποίηση από τα πράγματα με τα οποία ασχολούμαι. Μου αρέσει η μουσική και η φύση και τώρα που σταμάτησα τον πρωταθλητισμό νιώθω λίγο «αναλφάβητη» σε ό,τι αφορά τη διασκέδασή μου. Ψάχνω από την αρχή σιγά σιγά να δω τι ενδεχομένως μου αρέσει. Αφότου μοιράστηκα την ιστορία μου, συνειδητοποίησα ότι σε κάποια πράγματα δεν γνωρίζω τον εαυτό μου. Είχα χάσει τον αυτοσεβασμό μου και ήμουν πολύ σφιγμένη προσπαθώντας να αποδείξω την αξία μου σε μένα μέσα από τις επιτυχίες μου στον πρωταθλητισμό. Ακόμα και όταν είχαμε ρεπό στεναχωριόμουν που δεν ήμουν στη θάλασσα και δεν είχα στόχο. Αυτό από ένα σημείο και μετά ήταν ψυχαναγκαστικό. Τώρα, κάνοντας reset, φτιάχνω ξανά κομμάτι κομμάτι τον εαυτό μου.

Πόσο χρόνο αφιερώνεις στην οικογένειά σου;

Τώρα ως μητέρα δύο παιδιών, μονογονεϊκή οικογένεια, και τον πατέρα μου που ζει μαζί μας για να μπορώ να τον φροντίζω αφού δεν υπάρχει κάποιος άλλος, δεν έχω πολύ χρόνο για τον εαυτό μου. Η οικογένειά μας έχει περάσει δύσκολα χρόνια. Τα τελευταία οκτώ χρόνια η ζωή μου είχε πολλά δυσάρεστα γεγονότα. Είμαι όμως πολύ τυχερή γιατί έχω δύο παιδιά τα οποία με καταλαβαίνουν, με στηρίζουν και περνάμε όμορφα μαζί. Στην καθημερινότητα επιδιώκω να έχουμε μια αληθινή επαφή όπου θα βλέπουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζω αλλά και το πώς τα διαχειρίζομαι. Προσπαθώ να μιλάμε για όλα.

Μίλησες για δύσκολες στιγμές στην οικογένειά σου. Αναφέρεσαι στο χαμό της αδελφής σου;

Η αδελφή μου αρρώστησε το 2015 από καρκίνο στον εγκέφαλο και μέσα σε οκτώ μήνες πέθανε. Τότε σταμάτησα την Ολυμπιακήπροετοιμασία για να είμαι στο πλευρό της. Λίγο πριν πεθάνει μου είπε ότι θέλει να επιστρέψω πίσω να αγωνιστώ. Έκανα μία προσπάθεια με νέο συναθλητή για την πρόκριση και πήραμε το εισιτήριο για τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Μόλις επέστρεψα από την πρόκριση, της το είπα και μετά εκείνη απεβίωσε. Τους επόμενους τέσσερις μήνες ο τρόπος να ισορροπήσω ήταν αποκλειστικά να κάνω ιστιοπλοΐα. Στο Ρίο ήμουν η πρώτη γυναίκα σημαιοφόρος, κάτι πολύ σημαντικό για όλες τις αθλήτριες, και συνειδητοποίησα για μία ακόμα φορά πόσο μόνος είναι ένας αθλητής μέσα σε έναν αγώνα. Στην προετοιμασία μας σε μια ολυμπιακή κατηγορία που ήταν καινούργια δεν είχαμε κρατική βοήθεια ούτε καν σε διαδικαστικά θέματα. Οι υψηλών επιδόσεων αθλητές είναι δυστυχώς μόνοι στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας. Ένα χρόνο μετά έφυγε και η μητέρα μου. Δεν είναι εύκολη η ζωή, αλλά υπάρχουν άνθρωποι που ζουν σε πολύ χειρότερες συνθήκες. Το να βλέπουμε τι συμβαίνει γύρω μας μάς βοηθά να καταλαβαίνουμε τι έχει αξία πραγματικά. Είναι άσχημο να μην εκμεταλλευόμαστε τις δυνατότητες και τα χαρίσματά μας.

Πώς σχολιάζεις ότι γνωστοί αθλητές, όπως για παράδειγμα ο Λευτέρης Πετρούνιας, έχουν κάνει άστοχες δηλώσεις σε δημόσιες τοποθετήσεις τους;

Ως επιφανείς εν ενεργεία αθλητές έχουν πολλούς οπαδούς και γι’ αυτό υπάρχει ευθύνη στο πώς τοποθετούνται. Ως αθλητές
δεν εκπαιδευόμαστε στο πώς πρέπει να συμπεριφερόμαστε και να τοποθετούμαστε δημόσια με βάση την ευθύνη μας και όλο και περισσότερο διαπιστώνουμε την αναγκαιότητα οι αθλητές να προσέχουν τι λένε επειδή είναι πρότυπα των νέων παιδιών. Σημασία βέβαια δεν έχει να φαινόμαστε καλοί, αλλά η εκπαίδευση που λαμβάνουμε να είναι ουσιαστική. Να θέτει ερωτήματα, προβληματισμούς και απαντήσεις. Αυτό που διακρίνω περισσότερο είναι το πόσο βαθιά στερεοτυπική είναι ακόμα η κοινωνία μας, που ούτε καν καταλαβαίνουμε τι ακριβώς λέμε. Είναι θλιβερό να απαιτούμε κάποιος να βγει να καταγγείλει με προϋπόθεση να είναι πρωταθλητής. Το κίνημα του #MeToo θέλει και το 5χρονο παιδί που πήγε στο γυμναστήριο και το σύρανε από τα μαλλιά επειδή δεν έκανε καλά την κωλοτούμπα να μπορεί να παραπονεθεί. Έχουμε ανάγκη αυτό το παιδί να μπορεί να μιλήσει στους γονείς του και μετά αυτός ο προπονητής να τιμωρηθεί ή να αποσυρθεί. Δεν θέλουμε να μιλούν μόνο οι καταξιωμένοι, θέλουμε όλοι να έχουν φωνή. Η βία και τα δικαιώματα δεν αφορούν συγκεκριμένες κατηγορίες ανθρώπων, αφορούν όλους μας, δεν αφήνουμε κανέναν πίσω. Δεν έχει σημασία αν κάποιος έχει 1.000.000 followers και άλλος έχει μηδέν, δεν σημαίνει πως ο ένας έχει λιγότερα δικαιώματα από τον άλλον. Δεν είμαστε τέλειοι, αλλά μπορούμε να το πάμε καλύτερα χωρίς τάσεις εκδίκησης και χωρίς να σημαίνει πως πρέπει να φτάσουμε στο άλλο άκρο.

Τι πιστεύεις ότι μπορεί να γίνει για τους προπονητές που έχουν υπάρξει κακοποιητές, τα αδικήματα έχουν παραγραφεί και είναι ακόμα εν ενεργεία;

Αυτό είναι ένα θέμα με τις κοπέλες από τηγυμναστική. Γνωρίζαμε πως υπάρχουν αθλήτριες εν ενεργεία που δεν είχαν καταθέσει και ο λόγος είναι ότι οι εν ενεργεία αθλητές φοβούνται. Όταν βλέπουν ότι δεν υπάρχει διαδικασία που να προστατεύει την αγωνιστική τους δραστηριότητα εάν καταγγείλουν κάτι τέτοιο, είναι σαφές ότι οι περισσότεροι υπομένουν τις βίαιες συνθήκες. Πιστεύω πως χρειάζεται αναδιάρθρωση του αθλητικού στερεώματος διότι έχουν αλλάξει και πολλές μέθοδοι προπονητικής. Πλέον υπάρχουν πολλές άλλες σχολές, που φέρνουν αντίστοιχα αποτελέσματα με πολύ πιο θετικό τρόπο. Ίσως αυτό που πρέπει να αναρωτηθούμε είναι τι είδους αθλητισμό θέλουμε. Θέλουμε μετάλλια με όποιο κόστος; Θέλουμε μετάλλια από αθλητές τους οποίους έχουμε στύψει και μετά τους πετάμε; Ή θέλουμε ανθρώπους οι οποίοι έχουν πολλές προσλαμβάνουσες από τον αθλητισμό και τον υψηλό αθλητισμό και μετά τις διοχετεύουν στην κοινωνία μας και συνεχίζουν να είναι παραγωγικοί σε αυτήν;

Μετά τον πρωταθλητισμό ποια είναι τα σχέδιά σου;

Θέλω να υλοποιήσω το S.O.F.I.A. project. Το ακρωνύμιο προκύπτει από το Successful Options For Individual Awareness. Η λογική του προγράμματος είναι πως ο καθένας έχει τη δυνατότητα ατομικά μέσα από την ευαισθητοποίηση που διαθέτει να συμβάλει σε μια κοινωνική αλλαγή. Αυτό επιτυγχάνεται σε συνεργασία με άλλους φορείς, με καταγραφή των διαφόρων προβλημάτων, με ευαισθητοποίηση και μέσα από τη διακυβέρνηση, ώστε να υπάρξουν θετικές αλλαγές σε τρεις τομείς: το περιβάλλον, τα ανθρώπινα δικαιώματα και την εκπαίδευση. Αυτό το project είναι σαν ένα συμπληρωματικό βήμα, στο πλαίσιο της προσφοράς μου στην κοινωνία καθώς είμαι στρατιωτικός. Παράλληλα, σε συνεργασία με τη Στυλιανή Χρόνη, Ph.D. αθλητική ψυχολόγο, τη Μαρία Παπαευσταθίου, Ph.D. κοινωνική αθλητική ψυχολόγο και την Άννα Κάβουρα, Ph.D., γράφουμε ένα εγχειρίδιο, το οποίο θα παρουσιάζει τις ασφαλείς τακτικές αντιμετώπισης προβλημάτων στο χώρο του αθλητισμού. Στόχος μου είναι να προσφέρουμε όσο περισσότερη ενημέρωση μπορούμε σε συλλόγους και σχολεία. Η γνώση πρέπει να μεταφερθεί και όλοι μαζί να αλλάξουμε τη στάση που έχει η κοινωνία μας απέναντι στο φαινόμενο της βίας.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ: ΚΟΣΜΑΣ ΚΟΎΜΙΑΝΟΣ

STYLING: ΔΈΣΠΟΙΝΑ ΚΟΛΙΟΎ

ΜΑΚΙΓΙΑΖ – ΜΑΛΛΙΑ: ΣΟΦΙΑ ΜΑΡΟΎΔΗ

Ολυμπιακοί Αγώνες 2004: Το χρυσό της Σοφίας Μπεκατώρου της γυναίκας που 17 χρόνια αργότερα “κέρδισε” ένα ακόμα σπουδαίο μετάλλιο

Eyeliner και χρώμα ματιών “δρόμοι παράλληλοι” λένε οι make up artists

Η Μargot Robbie έκανε διακοπές στη Φολέγανδρο

Διαφημιση

Τελευταια Νεα

Post navigation

Eyeliner και χρώμα ματιών “δρόμοι παράλληλοι” λένε οι make up artists

Η Μargot Robbie έκανε διακοπές στη Φολέγανδρο

Παρομοια αρθρα

Η Accor μας συστήνει τη Handwritten Collection

Ολοκληρώνει τον κύκλο του το “Καφέ της Χαράς” – Η ανάρτηση του Χάρη Ρώμα

Η Astir Marina Βουλιαγμένης είναι ο απόλυτος luxury shopping προορισμός

10 look της Ηλιάνας Παπαγεωργίου από το GNTM που δύσκολα θα ξεχάσεις

Ο David Beckham αναδεικνύει την κομψότητα της BOSS στην πρεμιέρα του πρωταθλήματος τένις

Διαφημιση

Τελευταια Νεα