Οι αριθμοί, ορισμένες φορές, μιλούν από μόνοι τους, όμως τέτοια ποσά δεν είναι εύκολο να τα συλλάβει ο μέσος ανθρώπινος νους. Μιλάμε για το τίμημα που συμφωνήθηκε να καταβάλει ο ευρωπαϊκός όμιλος LVMH για την εξαγορά του αμερικανικού οίκου Tiffany & Co., που ανέρχεται σε 14,7 δισ. ευρώ ή 16,2 δισ. δολάρια! Για να καταλάβουμε λίγο καλύτερα περί τίνος πρόκειται, μπορούμε να θυμηθούμε ότι στον LVMH ανήκουν οίκοι μόδας όπως ο Louis Vuitton και ο Dior, κοσμημάτων όπως ο Bvlgari, οινοπνευματωδών όπως οι Moët & Chandon και Dom Pérignon, και πολλά ακόμη brands ειδών πολυτελείας. Μπορούμε, επίσης, να αναφέρουμε ότι μετά την ανακοίνωση της συγκεκριμένης εξαγοράς ο Γάλλος Bernard Arnault, πρόεδρος και CEO του LVMH, είδε την προσωπική του περιουσία να ανεβαίνει ανάλογα για τις μετοχές του ομίλου και έγινε σύμφωνα με το Forbes ο πιο πλούσιος Ευρωπαίος και ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος του κόσμου (μετά τον Jeff Bezos του Amazon και πριν από τον Bill Gates της Microsoft), με 109 δισ. δολάρια και κάτι «ψιλά». Όσο για τον Tiffany, που έχει αυτήν τη στιγμή 321 καταστήματα σε περισσότερες από 20 χώρες, κανείς δεν φάνηκε να ενοχλείται που ένα κομμάτι της αμερικανικής ιστορίας περνάει σε ξένα χέρια, αφού θεωρείται ότι η συγκεκριμένη κίνηση θα διευκολύνει το άνοιγμα σε αγορές όπως η Κίνα και θα διασφαλίσει τελικά την ευημερία του.

THE BLUE HOUSE

Ήταν 14 Σεπτεμβρίου του 1837, όταν ο Charles Lewis Tiffany -με 1.000 δολάρια δανεικά από τον πατέρα του και συνέταιρο τον John B. Young- άνοιξε στο Manhattan το κατάστημα Tiffany & Young, που διέθετε είδη αλληλογραφίας και διακοσμητικά. Έως το 1853, όταν ο Tiffany πήρε εξ ολοκλήρου τον έλεγχο της επιχείρησης και καθιέρωσε την επωνυμία Tiffany & Co., δύο ακόμη συνεταίροι είχαν βάλει κεφάλαια και η γκάμα των εμπορευμάτων είχε επεκταθεί σε ασημικά και βέβαια σε κοσμήματα, τα οποία αρχικά εισάγονταν από την Ευρώπη, ενώ από το 1848 παράγονταν και στην Αμερική. Μάλιστα, κάνοντας μια μεγάλη εισαγωγή διαμαντιών κέρδισε από τον Τύπο της Νέας Υόρκης τον τίτλο King of Diamonds.

Εκείνη περίπου την περίοδο, η προτίμηση της Γαλλίδας αυτοκράτειρας Ευγενίας για μια ορισμένη απόχρωση του γαλάζιου τον ενέπνευσε να φτιάξει τα πρώτα κουτιά από βελούδο, στην απόχρωση που κατέληξε να είναι ταυτισμένη με τον οίκο. Είναι τόσο αδρά εντυπωμένη η εικόνα του γαλάζιου κουτιού στην αντίληψη του κόσμου, που τον Ιανουάριο του 2017, όταν ο Donald Trump ορκίστηκε πρόεδρος των ΗΠΑ και έφτασε στον Λευκό Οίκο, δεν χρειάστηκε να δει κανείς τη φίρμα πάνω στο κουτί που -παραβαίνοντας το πρωτόκολλο- πρόσφερε η Melania Trump στη Michelle Obama, για να καταλάβει ότι ήταν κάτι από το Tiffany: μια κορνίζα, όπως αποκάλυψε έναν χρόνο μετά η απελθούσα πρώτη κυρία. Περισσότερο από ενάμιση αιώνα νωρίτερα, το 1861, μια άλλη πρώτη κυρία είχε φορέσει στην ορκωμοσία του δικού της συζύγου ένα σετ με μαργαριτάρια του οίκου. Ήταν η γυναίκα του Abraham Lincoln.

ΟΙ ΜΕΓΑΛΟΙ ΣΤΑΘΜΟΙ

Ο Charles Lewis Tiffany διακρινόταν για το επιχειρηματικό του δαιμόνιο και έκανε κινήσεις που από τη μία πολλαπλασίαζαν την απήχηση της φίρμας και από την άλλη τη συνέδεαν με την αμερικανική Ιστορία. Το 1858, για παράδειγμα, όταν εγκαταστάθηκε η πρώτη διηπειρωτική τηλεγραφική σύνδεση ανάμεσα στην Αμερική και την Ιρλανδία, αγόρασε όσα χιλιόμετρα καλωδίου περίσσεψαν και τα μετέτρεψε σε σουβενίρ, τα οποία έγιναν ανάρπαστα. Στα χρόνια του Αμερικάνικου Εμφύλιου, έφτιαχνε όπλα, χειρουργικά εργαλεία αλλά και ειδικά κοσμήματα, όπως οι πένθιμοι σταυροί από μαύρο όνυχα. Το 1880, σχεδίασε τη Μεγάλη Σφραγίδα των ΗΠΑ, που απεικονίστηκε πάνω στο δολάριο. Το 1886, επιμελήθηκε τις προσκλήσεις για τα αποκαλυπτήρια του Αγάλματος της Ελευθερίας και παρουσίασε το μονόπετρο με το ευρηματικό για την εποχή «δέσιμο Tiffany», που αναδείκνυε μοναδικά τη λάμψη του διαμαντιού και εξελίχθηκε σε σημείο αναφοράς για τις προτάσεις γάμου – και όχι μόνο για τις Αμερικανίδες.

Το 1887, αγόρασε πάνω από το ένα τρίτο των κοσμημάτων του Γαλλικού Στέμματος, σε δημοπρασία στο Λούβρο, 24 κομμάτια συνολικά, από τα οποία ένα παρέμεινε για πάντα στο αρχείο του, ενώ τα υπόλοιπα μεταπωλήθηκαν ή διαλύθηκαν για να χρησιμοποιηθούν οι πολύτιμοι λίθοι. Και βέβαια, έναν χρόνο αργότερα, αγόρασε ένα ακατέργαστο κίτρινο διαμάντι, που ανακαλύφθηκε στη Νότιo Αφρική και ζύγιζε 287,42 καράτια. Για να αναδειχθεί η λάμψη του, θυσιάστηκαν περισσότερα από τα μισά και γεννήθηκε το «Tiffany Diamond», με βάρος 128,54 καράτια. Το πετράδι εκτέθηκε σε διεθνείς εκθέσεις, καθιερώνοντας τον οίκο στην αφρόκρεμα της κοσμηματοποιίας, ενώ δέθηκε για πρώτη φορά σε κόσμημα μόλις στο μέσον του 20ού αιώνα. Μόνο τρεις γυναίκες στην Ιστορία έχουν εμφανιστεί δημόσια φορώντας το συγκεκριμένο πετράδι. Η πρώτη ήταν η Sheldon Whitehouse, σε επίσημο χορό του οίκου το 1957. Η δεύτερη, η πρωταγωνίστρια του Breakfast at Tiffany’s, Audrey Hepburn, η οποία δεν εμφανίζεται με αυτό στην ταινία, αλλά το φόρεσε και φωτογραφήθηκε για διαφημιστικούς λόγους, δεμένο σε περιδέραιο που σχεδίασε ο Jean Schlumberger, με το κίτρινο διαμάντι στο επίκεντρο και κορδέλες με διαμάντια να το πλαισιώνουν. Το 1995, δέθηκε σε καρφίτσα, επίσης σε σχέδιο του Schlumberger, και το 2012 έγινε πάλι μέρος ενός κολιέ, πλαισιωμένου αυτήν τη φορά από διαμάντια συνολικού βάρους 100 καρατίων. Αυτό ακριβώς έλαμψε πέρσι στην τελετή απονομής των Oscar, όταν η Lady Gaga πήρε το Βραβείο Καλύτερου Τραγουδιού για το Shallow, από την ταινία A Star is Born. Κάποιες εκτιμήσεις τοποθετούν την αξία της πολύτιμης πέτρας στα 30 εκατ. δολάρια, ωστόσο ο οίκος προτιμά να τη χαρακτηρίζει «ανεκτίμητη». Η αλήθεια είναι ότι κανείς δεν μπορεί να προβλέψει πού θα έφτανε αν έβγαινε ποτέ σε δημοπρασία – κάτι μάλλον απίθανο να συμβεί, αφού το κύρος που χαρίζει στο όνομα Tiffany εξαργυρώνεται πολλαπλάσια.

UPS & DOWNS

Από τον θάνατο του Charles Lewis Tiffany, το 1902, έως σήμερα, έχουν υπάρξει κορυφώσεις που άλλοτε οφείλονταν στη δημιουργική μαεστρία κάποιων σχεδιαστών, άλλοτε σε στρατηγικές κινήσεις της διοίκησης και ιδανικά, αλλά σπανιότερα, στον συνδυασμό αυτών των δύο. Ο γιος του ιδρυτή, Louis Comfort Tiffany, είχε δικό του studio και φημιζόταν για τα κομψοτεχνήματα που έφτιαχνε -όχι μόνο κοσμήματα, αλλά και λάμπες και βάζα- προτού αναλάβει τα δημιουργικά ηνία του οίκου, τα οποία κράτησε έως το 1918. Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το μεγάλο Κραχ, ξεκίνησε μια ανοδική πορεία, που οδήγησε στην ανέγερση του πολυώροφου καταστήματος που παραμένει μέχρι και σήμερα η «ναυαρχίδα» της φίρμας, στη 5th Avenue της Νέας Υόρκης. Το κτίριο με τον Άτλαντα που κρατάει ένα ρολόι πάνω από την κεντρική είσοδο υποδέχτηκε τους πρώτους πελάτες στις 21 Οκτωβρίου 1940, με νεωτερισμούς όπως το πρώτο κεντρικό σύστημα κλιματισμού. Σήμερα, ετοιμάζεται να μπει σε μια περίοδο ανακαίνισης που θα ξεκινήσει στις 12 Ιανουαρίου και θα διαρκέσει για περίπου δύο χρόνια, προκειμένου να περάσει στη νέα εποχή.

Ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος έφερε μια ανάσχεση στην εξέλιξη των πραγμάτων και ο οίκος Tiffany & Co. έπρεπε να περιμένει έως το μέσο της δεκαετίας του 1950 για να αρχίσει να ανακάμπτει, αφότου ανέλαβε τη διοίκηση ο Walter Hoving. Αυτός έχρισε επικεφαλής σχεδιαστή τον Schlumberger, τα σχέδια του οποίου άρχισαν να προσελκύουν fans όπως η Elizabeth Taylor, η Jackie Kennedy και η Jane Fonda. To 1974, ήταν η σειρά της Elsa Peretti να ταράξει τα νερά, προτείνοντας και σχέδια από ασήμι που ήταν προσιτά σε ένα νέο μεγάλο κοινό και δεν άργησαν να θεωρηθούν διαχρονικά, παρά τον μοντέρνο χαρακτήρα τους. Στη δεκαετία του 1980, κυριάρχησε η έντονη σχεδιαστική προσωπικότητα της Paloma Picasso, που αποκρυστάλλωσε την υπερβολή της δεκαετίας σε πιο «ζωηρά» κομμάτια. Είχε πλέον αρχίσει η επέκταση του οίκου σε νέες αγορές και το άνοιγμα καταστημάτων σε Ευρώπη και Ασία.

ΤΟ ΑΥΡΙΟ

Η σταθερή αξία του Tiffany είναι εδραιωμένη στη συνείδηση των Αμερικάνων, που ξέρουν ότι μπορούν αγοράσουν τουλάχιστον ένα ασημένιο μπρελόκ ή μια κουδουνίστρα ως πρώτο «κειμήλιο» για ένα μωρό. Η παγκόσμια καθιέρωση, βέβαια, και μιλάμε σε εμπορικό επίπεδο, απαιτεί διαφορετικούς χειρισμούς. Εδώ έρχεται να βάλει το χέρι του ο νέος ιδιοκτήτης, αξιοποιώντας μηχανισμούς ήδη δοκιμασμένους από τις υπόλοιπες φίρμες του. Προτού φτάσει κάποιος να σκεφτεί τι καινούργιο μπορεί να παρουσιάσει, πρέπει να καταφέρει να έχει ένα στίγμα οικουμενικά αναγνωρίσιμο και να αξιοποιήσει ό,τι τον έκανε να ξεχωρίσει στο παρελθόν, ό,τι φέρνει στο μυαλό κατευθείαν το όνομά του. Με τους σωστούς χειρισμούς, η ιστορία και η παράδοση του Tiffany & Co. μπορούν να αποδειχτούν ένα χρυσωρυχείο ανεξάντλητο.